အိန္ဒိယနှင့် သီရိလင်္ကာရှိ မွတ်စလင်အမျိုးသမီးအရေး လှုပ်ရှားသူများက ကွာရှင်းခွင့်ဥပဒေ မျှတရေး တောင်းဆို

By Asia Times
19 August 2021
အိန္ဒိယနှင့် သီရိလင်္ကာရှိ မွတ်စလင်အမျိုးသမီးအရေး လှုပ်ရှားသူများက ကွာရှင်းခွင့်ဥပဒေ မျှတရေး တောင်းဆို

နိုင်ငံအသီးအသီတွင် လင်မယားကွာရှင်းနိုင်ခွင့် ဥပဒေများသည် အမျိုးသမီးများ၏ အခွင့်အရေး၊ တရားမျှတမှုတို့အပေါ် မူတည်၍ ကွာခြားမှုများ ရှိသည်။ မွတ်စလင်လူနည်းစုဖြစ်သည့် နိုင်ငံများတွင် ကွာရှင်းခွင့် နှင့် လမ်းခွဲခွင့်သည် အမျိုးသားနှင့် အမျိုးသမီးများအကြား ကွာဟမှုများရှိနေသည်။

“ကွာရှင်းခွင့်ဆိုင်ရာ ခွဲခြားမှု ဥပဒေတွေက ကျမ်းစာထဲမှာ မပါပါဘူး၊ ကွာရှင်းတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကိုရ်အာန်ကျမ်းမှာ အခန်း ၃ ခန်းပါရှိပါတယ်” ဟု အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ မွတ်စလင်အမျိုးသမီးအဖွဲ့ချုပ် ဘာရာတီယာ မွတ်စလင်မဟီလာအင်ဒိုရန် (BMMA) ကို ထူထောင်သူတစ်ဦးဖြစ်သူ နိုဂျီဟန်ဆာဖီယာက ပြောကြားသည်။

အာရပ်စကားလုံး တာလက်ခ်၏ တိုက်ရိုက် အဓိပ္ပါယ်သည် လွတ်မြောက်ခြင်းဟု အဓိပ္ပါယ်ရသော်လည်း အစ္စလာမစ် ဥပဒေအများအပြားတွင် တာလက်ခ်ကို ခင်ပွန်းသည်က လက်ထပ်မှုအား လက်ခံရန် ငြင်းဆိုခြင်းဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားသည်။

ဆာဖီယာကိုးကားခဲ့သည့် ကိုရ်အာန်ကျမ်း အခန်း ၃ ခန်းအနက် ၁ ခန်းသည် ဆူရာအတ်တာလက်ခ် ခေါ် ကွာရှင်းခြင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းအခန်းသည် ကွာရှင်းခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်ကို အသေးစိတ် လမ်းညွှန်ထားပြီး တစ်ထိုင်တည်းနှင့် မြန်ဆန်စွာ ကွာရှင်းခွင့်ကို ဖော်ပြမထားပေ။

အစ္စလာမ် စည်းကမ်းများအတိုင်း တရားမျှတမှု၊ မျှတမှု၊ သင့်တင်မှု၊ ကြင်နာမှု၊ စာနာထောက်ထားမှုကို ဖြစ်စေတဲ့ ကိုရ်အာန်ကျမ်းစာက လမ်းညွှန်ချက်များဖြင့် ကွာရှင်းခွင့်ဆိုင်ရာ မူဝါဒအကျဉ်းချုပ်ကို မွတ်စလင်မိသားစုများ၏ တရားမျှတရေးအတွက် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုအခမ်းအနားဖြစ်သည့် Musawah တွင် မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ကမ္ဘာပေါ်က မွတ်စလင်အသိုင်းအဝိုင်းတွေအတွက် မိသားစုဥပဒေမှာ အမျိုးသားတွေအနေနဲ့ နှစ်ဦးသဘောတူ ခွင့်ပြုချက်မလိုဘဲ တစ်ဖက်သတ် ကွာရှင်းနိုင်ပြီး ယင်းဥပဒေများအား နိုင်ငံအများအပြားတွင် ခွင့်ပြုထားခြင်းကိုလည်း အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး လှုပ်ရှားသူများက မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။

ကွာရှင်းခြင်း ကိစ္စများကို မွတ်စလင်ပုဂိ္ဂုလ်ရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေ (ရှာရီရတ်) အသုံးချအက်ဥပဒေအောက်တွင် ထားရှိပြီး စတင်ပြဌာန်းသည့် ၁၉၃၇ ခုနှစ်မှစ၍ ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲခြင်း မရှိသော်လည်း အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်များမှာ ရှင်းလင်းပြတ်သားမှုမရှိပေ။ ယင်းဥပဒေအရ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်များ၏ သတ်မှတ်ထားချက်မှာ ဇနီးသည်က ကွာရှင်းခွင့်တောင်းခြင်းကို ခင်ပွန်းဖြစ်သူက ငြင်းဆန်ခွင့်ရှိသော်လည်း အမျိုးသားက ကွာရှင်းလိုပါက အမျိုးသမီးက ငြင်းဆိုပိုင်ခွင့်မရှိပေ။

အိန္ဒိယနှင့် သီရိလင်္ကာ ၂ နိုင်ငံစလုံးတွင် ကွာရှင်းပြတ်စဲခွင့်အတွက် အမျိုးသမီးများအား မျှတသည့် ဥပဒေရရှိမထားပေ။ ခုံသမာဓိ စီရင်မှုတွင်လည်း ရှည်ကြာ ရှုပ်ထွေးသည်။ တရားသူကြီးများသည်လည်း အမျိုးသားများ ဖြစ်နေသည်။ ကလေးများအား စောင့်ရှောက်ခြင်းနှင့် အမျိုးသမီးတို့၏ ဥစ္စာပစ္စည်း ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ မေးခွန်းများသည်လည်း ရှုပ်ထွေးနေသည်။

ခွဲခြားဆက်ဆံမှု ဖြစ်စေသည့် ဥပဒေ၏ သားကောင်ဖြစ်ရသူတို့၏ အတွေ့အကြုံများအရ ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးများနှင့် အစ္စလာမစ် စည်းမျဉ်းများအတိုင်း ဥပဒေပါ အကြောင်းအရာများကို ပြင်ဆင်ပေးရန် မွတ်စလင်အမျိုးသမီးများက ပိုမိုတောင်းဆိုလာကြသည်။

မွတ်စလင်နိုင်ငံအများစုတွင် အမျိုးသမီးအရေအတွက်က နိုင်ငံလူဦးရေ၏ ထက်ဝက်ခန့်ရှိနေပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်သည့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနှင့် စီးပွားရေးအဆင့်အတန်းဖြစ်စေရန်၊ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း တရားမျှတမှု ဖြစ်ပေါ်စေရေးနှင့် မွတ်စလင်အသိုင်းအဝိုင်းကြား စီးပွားရေး မညီမျှမှု ရေရှည်ပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် မွတ်စလင်အမျိုးသမီးများ၏ အခန်းကဏ္ဍက အရေးပါလျှက်ရှိသည်။

ပါလီမန်များနှင့် တရားရုံးများတွင် အမျိုးသမီးတို့၏ အခွင့်အရေးပိုမိုကောင်းမွန်စေရန် ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်မှသာ အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် ဘဝ၏ ရွေးချယ်မှုများကို ကိုယ်တို်ငရွေးချယ်နိုင်မည်ဖြစ်သလို ၎င်းတို့အတွက်ဖြစ်စေ၊ မိသားစုနှင့် အသိုင်းအဝိုင်းအတွက်ဖြစ်စေ ရလဒ်ကောင်းများဖြစ်စေမည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ပြုလုပ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly