လွှတ်တော်ထဲမှာ “ကျွန်တော်တို့ လုပ်ချင်တိုင်း လုပ်လို့ မရပါဘူး” ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးပြော

လွှတ်တော်ထဲမှာ “ကျွန်တော်တို့ လုပ်ချင်တိုင်း လုပ်လို့ မရပါဘူး” ဟု ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးပြော

တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် Washington Post သတင်းဌာန၏ Senior Associate Editor ဖြစ်သူ Elizabeth (Lally) Graham Weymouth နှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုကို Senior General Min Aung Hlaing ၏ လူမှုကွန်ယက် စာမျက်နှာတွင် ဖေါ်ပြထားမှုကို ဒုတိယ အပိုင်းအဖြစ် ပြန်လည် ဖေါ်ပြခြင်းဖြစ်သည်။

ဤအပိုင်းတွင် တရုတ်မြန်မာ ဆက်ဆံရေး၊ အမေရိကန် မြန်မာဆက်ဆံရေး၊ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပုဒ်မ ၄၃၆ ပြင်ဆင်ရေးနှင့် လွှတ်တော်တွင်းရောက် တပ်မတော်သား အမတ်များ၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် ပတ်သက်၍ ပြောဆိုရာတွင် Powerful မဖြစ်ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။ အလားတူ လွှတ်တော်တွင်းရောက် တပ်မတော်သား အမတ်ဦးရေ လျော့ချနိုင်မည့် မေးခွန်းနှင့် ပတ်သက်၍မူ “ဒီဟာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ပြောင်းလဲမှု လုပ်သွားမယ်” ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။

 

Washington Post - နှစ်ပေါင်းများစွာ မြန်မာ့တပ်မတော်က တရုတ်နိုင်ငံက လက်နက်တွေကို ဝယ်ယူခဲ့တယ်။ အဆွေတော်အနေနဲ့ အမေရိကန်နိုင်ငံနဲ့ တပ်မတော်ချင်း ဆက်ဆံရေး ဘယ်လိုတိုးမြှင့် ဆောင်ရွက်မယ်လို့ စဉ်းစားထားပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ၁၉၈၈ ခုနှစ် တပ်မတော်အစိုးရ လက်ထက်နောက်ပိုင်းမှာ ကျွန်တော်တို့အပေါ်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံကနေ Embargo လုပ်ထားတာ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ လည်း နိုင်ငံတော်ကာကွယ်ရေး အတွက် စစ်လက်နက် ပစ္စည်းတွေ လိုတဲ့အခါကျတော့ ရတဲ့နိုင်ငံကနေ ကျွန်တော်တို့ဝယ်ပါတယ်။ တရုတ် နိုင်ငံကတော့ အများကြီး ကျွန်တော်တို့ အပေါ်မှာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေ အများကြီး ရှိတာပေါ့။ အဲဒီမတိုင်ခင် တုန်းကလည်း အမေရိကန်နဲ့ ကျွန်တော်တို့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ ၈၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းကျမှသာ ကျွန်တော်တို့ ဆက်ဆံရေး အခြေအနေက အလှမ်းဝေး သွားတာပါ။ အခုအခြေအနေ မှန်ပေါ် ပြန်ရောက်ဖို့အတွက် လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ် ကျွန်တော်တို့ ရောက်နေပါပြီ။ နောင်ကျလို့ရှိရင် နှစ်နိုင်ငံနဲ့ နှစ်နိုင်ငံ တပ်မတော်ကြား ယုံကြည်မှုအပေါ် မူတည်ပြီးတော့ ဆက်ဆံရေးလည်း ကောင်းလာလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

 

Washington Post - ဆိုလိုတာက တပ်မတော်နှစ်ရပ် ဆက်ဆံရေးလို့ ဆိုလိုနိုင်ပါသလား။ အမေရိကန်က စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေ ဝယ်ယူလိုတဲ့ ဆန္ဒရှိပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - တိုင်းပြည် ကာကွယ်ရေးအတွက် လိုတာကတော့ အများကြီးပါပဲ။ အမေရိကန်နိုင်ငံ အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေမှာလည်း တချို့ခေတ်မီနေတဲ့ ပစ္စည်းတွေရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ လုပ်နိုင်တဲ့၊ သုံးနိုင်တဲ့ နည်းပညာကတော့ ကျွန်တော်တို့ ဝယ်နိုင်တ ဲ့ငွေကြေးပမာဏပေါ့။ အဲဒီပေါ်မူတည်ပြီးတော့ သင့်တော်တဲ့ ဟာကို ကျွန်တော်တို့ စဉ်းစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်က ရောင်းမယ်ဆိုလည်း ကျွန်တော်တို့ အသုံးတည့်ရင်တော့ ဝယ်မှာပေါ့။

 

Washington Post - အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ Sanction တွေကို ဖယ်ရှားပေးမယ်ဆိုရင်ကော အဆွေတော် ယူလိုပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး -  ကောင်းတာပေါ့။

 

Washington Post - အကယ်၍ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ အစိုးရသစ် တက်လာတဲ့အချိန်မှာ အမေရိကန် ကနေပြီးတော့ Sanction ဖြေလျှော့ ပေးမယ်ဆိုရင်တော့ အစိုးရသစ်ကို အဆွေတော် ကျေးဇူးတင်ရမယ်လို့ ထင်တယ်။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ဘယ်သူပဲ ဖြစ်ဖြစ်ပေါ့ဗျာ။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံအတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ ဆက်ဆံရေး လုပ်တဲ့လူမှန်သမျှကို ကျွန်တော်တို့ ကျေးဇူးတင်မှာပါပဲ။

 

Washington Post - ၁၉၈၈ ခုနှစ်တုန်းက အမေရိကန်ရဲ့ စစ်သင်္ဘောတွေ မြန်မာနိုင်ငံဘက်ကို ရောက်လာပြီးတော့ အချို့သောသူများကို ရွှေ့ပြောင်းဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်ခဲ့တာတွေ ရှိပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က အဆွေတော် ငယ်ဦးမယ်လို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ ဘက်ကတော့ အမေရိကန်က နေပြီးတော့ ကျူးကျော်မှုပြုလုပ်ဖို့ ဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ယူဆခဲ့တယ်။ အဲဒါဟုတ်ပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ကျွန်တော် ဗိုလ်ကြီးဖြစ်နေပါပြီ။ ဒါကတော့ တစ်နိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာ အာဏာ ဆိုတာရှိပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာကို ဘယ်နိုင်ငံကမဆို လေးစားလိုက်နာ တာကတော့ အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပြဌာန်း ထားတဲ့ ဥပဒေတွေရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံတင် ပြဌာန်းထားတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကုလသမဂ္ဂ အထိ ကျွန်တော်တို့ တင်ပြထားတာရှိတယ်။ ကုလသမဂ္ဂကနေပြီးတော့ ဒါအတည်ပြုထား တာလည်းရှိတယ်။ ဒီကုလသမဂ္ဂက အတည်ပြုထားတဲ့ဟာကို နိုင်ငံများကလည်း လေးစား လိုက်နာဖို့ လိုတယ်။

အဲဒီတော့ ၁၉၈၈ ခုနှစ် ခင်ဗျားတို့နိုင်ငံက သင်္ဘောတွေ လာတယ်ဆိုတာက ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံက ပြဌာန်း ထားတဲ့ဥပဒေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ပြဌာန်းချက်တွေနဲ့ ငြိစွန်းတယ် ဆိုရင်တော့ ဒါအဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုး ဖြစ်သွား မှာပေါ့။ မငြိစွန်းဘူးဆိုရင်လည်း အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုး ဖြစ်မှာပေါ့။ နောက်တစ်ခုကလည်း တစ်ဖက်သတ် ပြဌာန်းထားတဲ့ ဥပဒေတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါကျတော့ တချို့ကျတော့ လက်မခံတဲ့ ဟာတွေလည်း ရှိတယ်။ တစ်ဖက်သတ် ပြဌာန်းတဲ့ဟာတွေပေါ့။ တချို့နိုင်ငံတွေ တစ်ဖက်သတ် ပြဌာန်းတာပေါ့။ ဒါကျတော့လည်း အငြင်းပွားကြတာပေါ့။ ဒါမျိုးဆိုရင်တော့ မတတ်နိုင်ဘူးပေါ့။

 

Washington Post - လက်ရှိအနေအထားမှာ တရုတ်နိုင်ငံဟာ အလွန်ရင်းနှီးတဲ့ အိမ်နီးချင်း နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ နီးစပ်သွားမယ့် အနေအထားမျိုးကို တရုတ်နိုင်ငံ အနေနဲ့ မလိုလားပါဘူး။ ပြဿနာရော ရှိနိုင်ပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒမှာ ကျွန်တော်တို့က လွတ်လပ်ပြီး တက်ကြွတဲ့ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကျင့်သုံးပါတယ်။ နောက်တစ်ခါနိုင်ငံ အားလုံးနဲ့ မိတ်ဝတ်မပျက် ဆက်ဆံရေးကို ကျွန်တော် လိုလားပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်ဆံတဲ့အခါမှာ ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲ နေထိုင်ရေး မူပေါ်မှာပဲ အခြေခံပြီးတော့ ဆက်ဆံပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံအားလုံးနဲ့ ကျွန်တော်တို့ မိတ်ဆွေအဖြစ် ဆက်ဆံတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့မှာ ရန်သူနိုင်ငံလည်း မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ မျှတတဲ့ ဆက်ဆံရေး လုပ်မယ်ဆိုရင် ပြဿနာဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ကျွန်တော် ယူဆတယ်။

 

Washington Post - တရုတ်နိုင်ငံဟာ အင်အားကြီး နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ်မှာလည်း အတော်ကို သက်ရောက်မှုတွေ ရှိပါတယ်။ အဲတော့ တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ အခြားနိုင်ငံတွေရဲ့ တိုက်တွန်းမှုအပေါ်မှာ ပြဿနာတွေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုးရော အဆွေတော်ဘယ်လို မြင်ပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ လာပြီးတော့ လုပ်ကိုင်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက် Intention ပေါ့။ ရည်ရွယ်ချက် အပေါ်မှာ မူတည်လိမ့်မယ်။ သူတို့က ကောင်းမွန်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လုပ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံနဲ့ ချစ်ကြည်ရင်းနှီးမှု လုပ်ချင်တယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် သူတို့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ပေးချင်တယ်။ မှန်ကန်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ရှိတယ်။ ဒေသတည်ငြိမ် အေးချမ်းရေးနဲ့ အိမ်နီးနားချင်း နိုင်ငံတွေကို တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးကို ထိခိုက်အောင်မလုပ်နိုင် ဘူးဆိုလို့ရှိရင် ဒါပြဿနာမရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့လည်း ဒါမျိုးဆိုလက်ခံနိုင်မှာ လည်းမဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့က တရုတ်နိုင်ငံတွင် မဟုတ်ပါဘူး။ အိန္ဒိယနိုင်ငံဆို လူဦးရေသန်းပေါင်း ၁၂၀၀ လောက်ရှိတဲ့ အင်အားကြီး နိုင်ငံ တစ်ခုပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့က အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့က တော်တော်ချိန်ဆပြီးတော့မှ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ရပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့က အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်တဲ့အတွက် အာဆီယံရဲ့တချို့မှာ သဘောတူညီချက်တွေလည်း လိုက်နာရတာလည်းရှိပါတယ်။

 

Washington Post -  ပုဒ်မ ၄၃၆ အရ အခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု တစ်ရပ်အတွက် လွှတ်တော်အတွင်း ထောက်ခံမဲ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လိုအပ်ပါတယ်။ တပ်မတော်မှာ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပြီး ဖြစ်နေတယ်။ ဒီတော့ လူတိုင်းက မဲပေးသည့်တိုင်အောင် တပ်မတော်အနေနဲ့ Veto အာဏာ သုံးကန့်ကွက် နိုင်ခွင့်ရှိနေပါတယ်။ အခုအခြေအနေမှာ အရွေးချယ်ခံရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ထက် အဆွေတော် တို့က ပိုပြီးတော့ အခြေအနေ ဖန်တီးနိုင်ခွင့်ရှိတယ်ဆိုတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ အခြေခံ ဥပဒေ ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲရေးမှာ ကိုင်စွဲထားတဲ့ အခြေအနေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့အတွက် အခြေအနေရော ရှိပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - နံပါတ်တစ်အချက်ကတော့ ပြည်သူလူထုတွေ မဲပေးတာနဲ့ပတ်သက် ပြီးတော့ ပြည်သူ လူထုလည်း သူတို့လည်း ယုံကြည်ချက်ကြောင့် သူတို့ ပေးတာပေါ့။ ဒီယုံကြည်တဲ့အတိုင်းပဲ ရွေးကောက် ခံရတဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေက လုပ်နိုင်လိမ့်လို့ ကျွန်တော်မျှော်လင့်ပါတယ်။ တကယ်တမ်းပြောရ ရင်တော့ ဥပဒေပြုရေးကို အဓိကထားမယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့လည်း ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဒီအပေါ်မှာ ကောင်းမွန်တဲ့ ရှုထောင့်ဘက်ကနေ သွားမယ်ဆိုရင် တပ်မတော်အနေနဲ့ကလည်း ဘာမှ ဒီဟာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပူးပေါင်း မဆောင်ရွက်နိုင်စရာအကြောင်း မရှိဘူး။ ကျွန်တော်တို့က တပ်မတော် အနေနဲ့ ရပ်တည်တာကတော့ အမျိုးသားရေးအပေါ်မှာ ရပ်တည်တယ်။ ကျွန်တော်တို့က နိုင်ငံရေးကို လုပ်တာ မဟုတ်ပါဘူး။ အမျိုးသားရေးကိုလုပ်တာ။ နိုင်ငံအတွက် အကျိုးရှိမယ်၊ တိုင်းပြည်အတွက် ခိုင်ခိုင်မာမာ ဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော်တို့ သွားနေတဲ့ လမ်းကြောင်းအပေါ်မှာ ခိုင်ခိုင်မာမာဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် သွားဖို့တော့ ကျွန်တော်တို့ ဘက်က ရှိပါတယ်။

ခင်ဗျားက ကျွန်တော့်အပေါ်မှာ ကျွန်တော်က Powerful ဖြစ်တယ်လို့ ခင်ဗျားက ကျွန်တော်ကို မြင်တယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီလို မမြင်ဘူး။ လွှတ်တော်မှာလည်း ကျွန်တော်တို့ဆုံးဖြတ်လို့ရတဲ့ ဟာတွေရှိသလို၊ ဆုံးဖြတ်လို့ မရတဲ့ဟာ တွေလည်း ရှိပါတယ်။ လွှတ်တော်မှာ ကျွန်တော်တို့ ဆွေးနွေးခဲ့တဲ့ အကြောင်းအရာ တွေပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့ တပ်မတော် သားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေ တချို့ဟာတွေကလည်း ထောက်ခံတဲ့ အတွက်ကြောင့် ရာနှုန်းအများကြီးနဲ့ အတည်ပြုနိုင်တာတွေ ရှိသလို၊ ကျွန်တော်တို့ ကန့်ကွက် ပေမယ့်လည်း အတည်ပြုတဲ့ဥပဒေတွေ၊ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့်ကျွန်တော့်ကို Powerful ဖြစ်တယ်လို့ တပ်မတော်က Powerful ဖြစ်တယ်လို့ ပြောလို့ မရပါဘူး။ သူ့နေရာနဲ့သူ၊ သူ့ကဏ္ဍနဲ့ သူ လုပ်ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ချင်တိုင်း လုပ်လို့ မရပါဘူးဆိုတာ ကျွန်တော် ပြောချင် ပါတယ်။

 

Washington Post - ပါတီနိုင်ငံရေးကို မလိုလားဘူးလို့ ဆိုလိုတာလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - မဟုတ်ဘူး။ သူတို့ကတော့ ပါတီအတွက် ဦးစားပေးပြီး လုပ်ရင်လုပ်မယ်။ အမျိုးသားရေး အတွက် တိုင်းပြည်အတွက် လုပ်တဲ့ဟာမျိုးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဘာမှပူးပေါင်း မဆောင်ရွက် နိုင်စရာ အကြောင်းမရှိဘူး။ တိုင်းပြည် မထိခိုက်ဘူးဆိုရင် ကျွန်တော်တို့လုပ်မှာပဲ။ တိုင်းပြည်အကျိုး ရှိမယ်ဆိုရင် လုပ်မှာပဲ။ ဒါကိုဆိုလို ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

 

Washington Post - အမေရိကန်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အမေရိကန်နိုင်ငံမှာလည်း ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်တဲ့ အခါမှာ နိုင်တဲ့ပါတီကို ရှုံးတဲ့ပါတီတွေနဲ့ ပြည်သူလူထုက ရလဒ်ကို လက်ခံရပါတယ်။ ဒီတော့အဆွေတော် အနေနဲ့ ပြည်သူရဲ့ရွေးချယ်မှုကို လက်ခံပါလိမ့်မယ်လို့ ယူဆပါတယ်။ အားလုံး သိကြတဲ့အတိုင်း NLD အနေနဲ့ အခြားပါတီတွေအပေါ်မှာ အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိထားပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ပြည်သူလူထုရဲ့ ဆန္ဒအရ သူတို့သွားလိုတဲ့ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ပြောင်းလဲလိုတဲ့ ဒီဟာတွေကို တပ်မတော်က လက်မခံလို့ မပြောင်းလဲ ရတဲ့အခြေအနေတွေကို မှန်မှန်မှားမှား ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ဒီလိုပဲဆက်လက်ဆုပ်ကိုင်ထားမယ့် အခြေအနေမျိုးကိုတော့ အဆွေတော် အနေနဲ့ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ကျွန်တော်ကတော့ အသေဆုပ်ကိုင် မထားဘူး။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အသေဆုပ်ကိုင်ထားခြင်း မရှိပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ ပြင်ဆင်သင့်တဲ့ဟာတွေ ပြင်ဆင်ဖို့လည်း ကျွန်တော် ပြီးခဲ့တဲ့လွှတ်တော်မှာလည်း ပြောခဲ့တာတွေရှိတယ်။ တချို့ ကျွန်တော်ပြောခဲ့တဲ့ဟာတွေ မရခဲ့တာ ရှိပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့ အခြေအနေကို မူတည်ပြီးတော့ ဒါတွေလည်း အကောင်းဘက်ကနေ ဆုံးဖြတ်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

 

Washington Post -  လက်ရှိအခြေခံဥပဒေ ပြောင်းလဲဖို့အတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဘက်က ၇၅ ရာခိုင်နှုန်း ရရှိပြီး တပ်မတော်က ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ သူ့အနေနဲ့ တပ်ဘက်က သဘော တူညီမှုမရှိဘဲ အခြေခံဥပဒေကို ပြောင်းလဲလို့ မရနိုင်ဘူးဆိုတာ ဥပဒေမှာ ပြဋ္ဌာန်းထားပါတယ်။ ပုဒ်မ ၄၃၆ နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းကိုပဲ ပိုပြီးတော့ ဘယ်လောက်ထိ သက်တောင့် သက်သာဖြစ်တဲ့ အခြေအနေမျိုး ဖြစ်တဲ့ အခြား ၇၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၅၅ ရာခိုင်နှုန်းအစရှိသဖြင့် ပြောင်းလဲသွားဖို့ အခြေအနေ ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်ပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ကျွန်တော်တို့အခု NCA လက်မှတ် ရေးထိုးပြီးတော့မှ ဒီ NCA လက်မှတ် ရေးထိုးတာ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေနဲ့၊ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စတွေကို နိုင်ငံရေး တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲတွေ လုပ်ဖို့ရှိပါတယ်။ ဒီပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့လည်း အချို့ဟာတွေ အဖြေတစ်ခု ထွက်လာ နိုင်ပါတယ်။ နောက် တစ်ဖက်ကလည်း ခင်ဗျား ပြောတဲ့နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုဆိုတဲ့ ခင်ဗျားမေးတဲ့ မေးခွန်းတွေမှာ နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှုဆိုတဲ့ အခြေအနေမှာ ကျွန်တော်တို့က နိုင်ငံရေး တည်ငြိမ်မှု ရှိသွားတဲ့ အခါကျလို့ ရှိရင်လည်း ဒီဟာတွေကလည်း သူ့ဟာသူ အလိုလို ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ကျွန်တော် ပြောနိုင်တယ်။ အခုအချိန်မှာတော့ ချက်ချင်းပဲ ဒီဟာကြီးသွား လုပ်မယ် ပြုမယ်ဆိုတာ တော့ပြောဖို့ နည်းနည်း စောသေးတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဖို့လုံးဝလိုပါတယ်။ အဲဒီဆွေးနွေးမှုပေါ် မူတည်ပြီးတော့မှ ကျွန်တော်တို့ ဒါတွေ ကိုလည်း လျှော့တန်လည်း လျှော့မယ်၊ ပြင်တာလည်း ကျွန်တော်တို့ ပြင်သွားဖို့ ရှိပါလိမ့်မယ်။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ဒီဟာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ပြောင်းလဲမှု လုပ်သွားမယ် ဆိုတာတော့ ဒီဟာ ကျွန်တော်တို့ ပြောနိုင်တယ်။

 

Washington Post - တပ်မတော်က အာဏာကို ပြည်သူကို လွှဲပေးတဲ့ပုံစံမျိုးလို့ ဆိုလိုချင်တာလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - အခုလည်း ပြည်သူက အုပ်ချုပ်နေတာပဲ။ ကျွန်တော်တို့ ဥပဒေအရ ပေးထား တာပဲ ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့တပ်က ယူထားတာ မဟုတ်ပါဘူး။

 

Washington Post - အဆွေတော်အနေနဲ့ ဒီအချိန်ကအသင့်မဖြစ်သေးဘူးလို့ ဆိုလိုချင်တာလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - မဖြစ်နိုင်သေးဘူး။ စောပါသေးတယ်။

 

Washington Post - ဘယ်အချိန်မှာ အဆွေတော်အတွက် သင့်တော်မယ်လို့ ယူဆပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ခုနပြောတဲ့ တိုင်းပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုတွေ အကုန်လုံး ရှိသွားမယ်။ လူတွေကလည်း တကယ်ကို စည်းနဲ့ကမ်းနဲ့ Democracy Practices မှာလည်း ကျွန်တော်တို့ တော်တော်ကြီးကို ဆောင်ရွက် နိုင်ပြီ ဆိုလို့ရှိရင် ဒါကတော့ အကောင်းဆုံး အခြေအနေဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါကျွန်တော် ပြည်သူလူထုကို တလွဲ အဓိပ္ပာယ် ကောက်တာမဟုတ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ တကယ်ကို ဒီလမ်းကြောင်းပေါ်မှာ မှန်မှန်ကန်ကန်နဲ့ သွားစေချင်တယ်။

ခဏခဏ ကျွန်တော်တို့က ပြဿနာတွေ တက်နေတဲ့ဟာတွေ မဖြစ်စေချင်ဘူး။ ဥပမာအားဖြင့် ကျွန်တော်တို့ ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းကို သွားတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း အခုပြဿနာတက်နေတဲ့ ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်း သွားတဲ့နိုင်ငံတွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဒီလိုမျိုးပေါ်မှာတော့ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ လူတွေ ဒုက္ခသုက္ခရောက်တာကို မဖြစ်စေချင်တာတော့ အမှန်ပဲ။ ဒါအကုန်ပါပဲ။ ဒါကတော့ နမူနာ နည်းနည်း ရှိတာပေါ့။ တခြား ဒီပြည်တွင်းစစ် ပြဿနာမရှိဘဲနဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာ မတည်ငြိမ်တဲ့ နိုင်ငံတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ပြည်တွင်းစစ် မရှိတဲ့ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ မရှိတဲ့ ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံတွေ မှာလည်း ပြဿနာတွေ ရှိပါတယ်။

 

Washington Post -  ဥပမာအနေနဲ့ အခြား ဘယ်နိုင်ငံတွေ ရှိပါသလဲ။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ဒါကတော့ ခုနက အဆိုးရွားဆုံးကတော့ ဒါက Middle East နိုင်ငံတွေ၊ အာရပ်နိုင်ငံ တွေကတော့ အဆိုးဆုံးပေါ့။ နောက်တစ်ခုကလည်း ခင်ဗျားတို့ ကျွန်တော်တို့ အိမ်နီးနားချင်း နိုင်ငံ ကြည့်မယ်ဆိုရင် ဥပမာ ထိုင်းလိုဟာ မျိုးပေါ့၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှလို့ ဟာမျိုးပေါ့။ ဒါတွေကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း ပြဿနာ၊ အခက်အခဲတွေ အများကြီးနဲ့ ကြုံနေရတယ်။ ဒါတွေကြည့်တဲ့ အခါကျတော့လည်း ကျွန်တော်တို့ လည်း ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ မတည်မငြိမ်ဖြစ်မှာလည်း စိုးရိမ်ရတာလည်း ရှိပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့က အခုမှ စခဲ့တဲ့နိုင်ငံ၊ သူတို့က လွတ်လပ်ရေး သူတို့နိုင်ငံရဲ့နိုင်ငံ စတည်ကတည်းက စတဲ့စနစ်၊ ကျွန်တော်တို့က အခုမှ သွားတာ၊ အခုမှသွားတဲ့စနစ်၊ ကျွန်တော်တို့ ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ အခြေခံနဲ့၊ သူတို့ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ အခြေခံနဲ့ မတူဘူး။ သူတို့ရပ်တည်ခဲ့တဲ့ အခြေခံတောင်မှ အခုတော်တော်ကြီးကို အခက်အခဲတွေ တွေ့နေတယ်။ ကျွန်တော်တို့လို အခုမှ စပြောင်းခါစ နိုင်ငံက မတည်မငြိမ်ဖြစ်လာမယ် ဆိုရင် ပိုဆိုးသွားနိုင်တယ်။

ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ဒါကို တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းတာပါ။ ခင်ဗျား ကျွန်တော်တို့ အပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့ သွားနေတဲ့ ဒီမိုကရေစီ လမ်းကြောင်းပေါ်မှာ ကောင်းကောင်း မွန်မွန်နဲ့ ခိုင်ခိုင်မာမာ ဖြစ်စေချင်တဲ့ အမြင်မျိုး ရှိတယ်ဆိုရင်တော့လို့ ခင်ဗျားတို့ စိတ်ရှည်ဖို့ လိုလိမ့်မယ်။ ခင်ဗျား ဒီဟာကို သွားပြီးတော့မှ ဇွတ်ကြီး ဒါကို ဒီလိုဖြစ် ရမယ်ဆိုပြီးတော့ ခင်ဗျားတို့ စံချိန်နဲ့တော့ ခင်ဗျားတို့ ဒီလိုတိုင်းလို့ မရနိုင်ဘူး။ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ကတော့ တကယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ သွားတဲ့လမ်းကြောင်း ပေါ်မှာ ခိုင်ခိုင်မာမာနဲ့ စနစ်တကျနဲ့ တည်တည် ငြိမ်ငြိမ် ဖြစ်စေချင်တယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ထိန်းသိမ်းပြီး တဖြည်းဖြည်း လုပ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ချက်ချင်းကြီး မဖြစ်နိုင်ဘူး။

 

Washington Post - အမေရိကန်က မြန်မြန်ဖြစ်ဖို့ တွန်းအားပေးနေတယ်လို့ ခံစားရပါသလား။

ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး - ဒါကတော့ သူတို့ရဲ့ ပြောဆိုမှုမှာလည်း တည်ပါတယ်။ အားလုံးကို ကျွန်တော် မဆိုလို ပါဘူး။ တချို့လည်း ခင်ဗျားတို့ဆီမှာ ပြောနေတဲ့ဟာတွေ ကျွန်တော်တို့ ကြားရတာ ရှိတာပေါ့၊ တချို့ဟာ ကျတော့လည်း သူတို့ရဲ့ ဆန္ဒအရ သူတို့ပြောတာတွေပေါ့။ ဒါတွေလည်း ကျွန်တော်တို့အတွက် တွန်းအား တစ်ခုပဲ။ တချို့ဟာကျတော့ ကျွန်တော်တို့မှာ အကြံဉာဏ် ပေးတာတွေရှိတယ်။ ဒါတွေလည်း ကျွန်တော်တို့မှာ ပေးတဲ့၊ ကောင်းတဲ့ အကြံတွေပဲ၊ ဒါတွေကို ကျွန်တော်တို့ ချိန်ဆပြီးတော့ အမေရိကန် နိုင်ငံရယ် မဟုတ်ဘူး၊ ဘယ်နိုင်ငံရဲ့ ပြောဆိုချက်မဆို ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေနဲ့ ကိုက်ညီတယ်၊ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ် ဖြစ်အောင် လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဒီဟာတွေ အပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့ကလည်း လုပ်စရာရှိတဲ့၊ ပြောင်းလဲ စရာရှိတာကို ပြောင်းလဲပြီး ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ချက်ချင်းကြီးတော့ အကုန်လုံး ဝုန်းဝုန်းနဲ့ပြောနေတာ၊ အခုတော့ ကျွန်တော်တို့တော့ ၅ နှစ်လောက် အတွင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ပြောင်းလဲမှုတွေ အများကြီးဖြစ်တယ်။ အချို့ဟာ တွေမှာ ကျွန်တော်တို့ အခက်အခဲတွေကြုံခဲ့တယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ဒီ ၅ နှစ် သက်တမ်းမှာ ကျွန်တော်တို့ တွေ့ပါတယ်။

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly