စိုက်ပျိုးရေးဥပဒေသစ်တွေကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ အိန္ဒိယတောင်သူတွေ နိုင်ငံတစ်၀န်း အထွေထွေသပိတ် စတင်

စိုက်ပျိုးရေးဥပဒေသစ်တွေကို ဆန့်ကျင်နေတဲ့ အိန္ဒိယတောင်သူတွေ နိုင်ငံတစ်၀န်း အထွေထွေသပိတ် စတင်
Photo - AFP

ဒီဇင်ဘာ ၈

လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဥပဒေသစ်တွေကို ဆန့်ကျင်ပြီး နယူးဒေလီမှာ ပိတ်ဆို့မှုတွေလုပ်ထားခဲ့တဲ့ အိန္ဒိယတောင်သူတွေဟာ ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်မှာ တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့ တစ်ရက်တာ အထွေထွေသပိတ်တစ်ရပ်ကို စတင်လုပ်ဆောင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းတွေ ရောင်းဝယ်မှုကို ဖွင့်လှစ်ပေးတဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဥပဒေတွေ ပြန်ရုပ်သိမ်းစေဖို့ အစိုးရအပေါ် ဖိအားပေး တောင်းဆိုတဲ့အနေနဲ့ ခုလို တောင်သူတွေက လုပ်ဆောင်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

အိန္ဒိယတောင်သူ သောင်းနဲ့ချီတို့ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၂၇ ရက်ကနေစပြီး မြို့တော်ရဲ့ ဆင်ခြေဖုံးနေရာတွေမှာ စခန်းချပြီး အစိုးရရဲ့ စိုက်ပျိုးရေးဥပဒေတွေအပေါ် ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြနေခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကတော့ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးဝါဒီ အစိုးရအတွက် ၂၀၁၉ ခုနှစ်က ဒုတိယအကြိမ်မြောက် ရွေးကောက်ပွဲ အပြတ်အသတ်နိုင်ပြီးနောက်ပိုင်း အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှုတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

နိုင်ငံတစ်၀န်း အဓိက လမ်းမကြီးတွေနဲ့ မီးရထားလိုင်းတွေကို နာရီအတော်ကြာ ပိတ်ဆို့ထားမယ်လို့ တောင်သူတွေက ကြုံးဝါးထားကြပြီး ဒါကို မီးရထားလုပ်သားတွေ၊ ထရပ်ကား ဒရိုင်ဘာတွေ၊ ဆရာ၊ ဆရာမတွေနဲ့ အခြား သမဂ္ဂအစည်းအရုံးတွေကလည်း ထောက်ခံထားပါတယ်။

အာဏာပိုင်တွေဘက်ကလည်း ဒေလီမြို့ လမ်းတွေပေါ်မှာ ရဲအင်အား ထောင်ချီ ထပ်တိုးချထားပြီး အကျပ်အတည်း ဒုက္ခဖြစ်မယ့် ကိစ္စတွေကို တားဆီးနိုင်ဖို့ နိုင်ငံရဲ့ အခြားဒေသတွေမှာလည်း လုံခြုံရေးကို တိုးမြှင့်ထားခဲ့ပါတယ်။

တောင်သူတွေနဲ့ အစိုးရ၀န်ကြီးတွေအကြား ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှု ငါးကြိမ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာမှာလည်း သဘောထားအမြင်မတူညီမှုတွေကို လျော့နည်းအောင် မလုပ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ အင်အားပိုတိုးလာနေတဲ့ တောင်သူတွေနဲ့ ၎င်းတို့အပေါ် ထောက်ခံသူတွေဟာ မြို့တော် အပြင်ဘက်မှာ ကမ့်ထိုး စခန်းချထားကြပြီး ၎င်းတို့ဟာ ဥပဒေတွေ ပြန်မရုပ်မချင်း အိမ်ပြန်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ပြောနေကြပါတယ်။

ဒီဥပဒေတွေက တောင်သူတွေကို အနိမ့်ဆုံး အဖိုးနှုန်းတစ်ခု အာမခံပေးထားတဲ့ နိုင်ငံပိုင်အဖွဲ့အစည်းတွေကနေတဆင့် ရောင်းချတာထက် စူပါမားကတ်လုပ်ငန်းကြီးတွေအပါအ၀င် တံခါးဖွင့်ဈေးကွက်ထဲမှာ ရောင်းချခွင့် ပြုမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီ လုပ်ငန်းကို အဓိက ကုမ္ပဏီတွေက ကြီးစိုးပြီး ဈေးနှုန်းတွေကို လျော့ကျသွားစေလိမ့်မယ်လို့ တောင်သူတွေက ပြောကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အိန္ဒိယစီးပွားရေးရဲ့ ကျောရိုးဖြစ်နေဆဲဖြစ်တဲ့ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကို ရေရှည်အနာဂတ်တစ်ခု ပေးဖို့ ဒီအပြောင်းအလဲတွေကို လိုအပ်တယ်လို့ အစိုးရက အခိုင်အမာ ပြောနေပါတယ်။

ဆန္ဒပြမှုတွေကြောင့် ဒေလီမှာ သစ်သီးနဲ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက် ဈေးနှုန်းတွေ မြင့်တက်ထားစေခဲ့ပြီး ဒါကလည်း ကုန်ထောက်ပံ့မှု ကန့်သတ်ခံရလို့ ဖြစ်တာဖြစ်ပါတယ်။

ခုလို တစ်နိုင်ငံလုံးအနှံ့ ပိတ်ချထားတဲ့ အချိန်မျိုးမှာ ပြည်သူတွေ ခရီးမသွားလာသင့်ကြောင်းနဲ့ ဈေးဆိုင်တွေအားလုံး ပိတ်သင့်ကြောင်း ဆန္ဒပြခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ရာကက်ရှ် တစ်ကီက ပြောပါတယ်။

“ဒီ စိုက်ပျိုးရေးဥပဒေသစ်တွေ ပြန်ရုပ်သိမ်းတာကိုပဲ ကျွန်တော်တို့ လိုချင်ပါတယ်၊ ကျန်တာ ဘာမှ မလိုချင်ပါဘူး” လို့ အခြား ဆန္ဒပြခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဘဲလ်ဘီအာ ဆင်းန် ရာဂျီဝဲလ်က ပြောပါတယ်။

အဓိက အတိုက်အခံ ကွန်ဂရက်ပါတီနဲ့ အခြား နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့ ၁၅ ခုခန့်ကလည်း ဆန္ဒပြမှုတွေကို ထောက်ခံပေးနေကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ဟာ အချောင်အခွင့်အရေးယူဖို့ လုပ်နေတာဖြစ်တယ်လို့ အစိုးရက စွပ်စွဲပါတယ်။

နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ တောင်သူတွေ အင်အားအကောင်းဆုံး ဖြစ်နေပေမယ့် တောင်ပိုင်းက ကာနာတာကာ ပြည်နယ်မှာလည်း ဒီနေ့အတွက် ထောက်ခံကြောင်း ပြသတဲ့အနေနဲ့ အွန်လိုင်း စာသင်ကျောင်း သင်ခန်းစာတွေကို ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့ပါတယ်။

၁၉၇၈ နဲ့ ၁၉၈၆  အာရှအားကစားပြိုင်ပွဲတွေမှာ ရွှေတံဆိပ်တွေ ရခဲ့တဲ့ နပန်းသမား ကာတာ ဆင်းန် အပါအ၀င် နာမည်ရ အားကစားသမားတွေကလည်း သူတို့ဟာ ဥပဒေတွေအပေါ် ဆန့်ကျင်တဲ့အနေနဲ့ နိုင်ငံကချီးမြှင့်ထားတဲ့ ဆုတံဆိပ်တွေကို ပြန်အပ်နှံသွားမယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ဆင်းနဲ့အတူ ၁၉၈၀ မော်စကို အိုလံပစ်မှာ ရွှေတံဆိပ်ရခဲ့တဲ့ ဟော်ကီ ကစားသမား ဂါမေးလ် ဆင်းန်နဲ့ အမျိုးသမီး ဟော်ကီကပ္ပတိန်ဟောင်း ရာဘီအာ ကာအူရာ တို့ဟာ တနင်္လာနေ့က ဆုတံဆိပ်တွေ ပြန်ပေးဖို့ သမ္မတအိမ်တော်ဆီ ချီတက်ဖို့ လုပ်ခဲ့ပေမယ့် ရဲတွေက တားမြစ်ခဲ့ပါတယ်။

အငြင်းပွား ဥပဒေတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ နောက်ထပ် တစ်ကြိမ် ဆွေးနွေးမှုကိုတော့ ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်မှာ လုပ်ဆောင်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly