ရန်ကုန်၊ သြဂုတ်လ၂၅ ။ ။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များပေါ်တွင် အမျိုးသမီးများထိပါးနှောက်ယှက်ခံရမှုများအတွက် လုံခြံုစိတ်ချရသည့် ပတ်ဝန်းကျင်မျိုး ဖန်တီးပေးသင့်ကြောင်း Action Aid Myanmar မှ အမျိုးသမီးသမီးအခွင့် အရေးတာဝန်ခံ ဒေါ်ခိုင်ဇာလင်းကဆိုသည်။
"အန္တရာယ်ရှိနိုင်တယ်လို့ ဆိုတဲ့အမျိုးသမီးတွေကပဲ။ ဖြေရှင်းဖို့စဉ်းစားတာမဟုတ်ဘဲနဲ့ အဲဒီလိုအန္တရာယ်မျိုး မဖြစ်အောင် လူမှုပတ်ဝန်းကျင်အရ၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့စောင့်ရှောက်တဲ့စနစ်တွေအရ ပြင်ဆင်ပေးနိုင်ဖို့ ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ အများကြီးလိုတယ်လို့ ကျွန်မက မြင်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ ဘာလုပ်သင့်တယ်လို့ပြောတယ်ဆိုတာထက် နိုင်ငံတော်နဲ့ကျွန်မတို့အဖွဲ့အစည်းတွေက ဘာတွေ ဝိုင်း လုပ်ပေးနိုင်မလဲဆိုတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တည်ဆောက်ဖို့က အရေးကြီးမှာပါ"ဟု Action Aid Myanmar မှ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးတာဝန်ခံ ဒေါ်ခိုင်ဇာလင်းက ပြောသည်။
သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များဖြစ်သည့် ဘတ်စ်ကား၊ အငှားယာဉ်၊ ရထားနှင့် ရေယာဉ်များပေါ်တွင် အမျိုးသမီးများ ကာယိန္ဒြေ ထိခိုက်စော်ကားလုပ်ဆောင်ခံရမှုများသည် လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာများပေါ်တွင် ပျံနှံ့လျက်ရှိသည်။
အမျိုးသမီးများ လုံခြံုစိတ်ချစွာ သွားလာနိုင်ရေးအတွက် အထူးသဖြင့်အိမ်မှ အလုပ်သို့သွားလာရာလမ်း ခရီး၌ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးများဖြစ်သည့် ဘတ်စ်ကားများ၊ အငှားယာဉ်များ၊မီးရထားများ အစရှိသည်တို့၌ စီစဉ်ပေးသင့်ကြောင်း ဒေါ်ခိုင်ဇာလင်းက ပြောသည်။
သို့သော်အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် မိမိကိုယ်ကိုယ်ကာကွယ်ရန် အဆင်သင့်ဖြစ်နေသင့်ကြောင်း ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအမျိုးသမီးရေးရာအဖွဲ့ချုပ်မှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်အေးအေးမြင့်က ဆိုသည်။
“ အမျိုးသမီးတစ်ဦးချင်းတစ်ဦးချင်းမှာ ကိုယ့်ကိုကိုယ်ဘေးကင်းလုံခြံုဖို့ဆိုတာ ကိုယ့်မှာသတိအမြဲတမ်းရှိနေရမယ်ပေါ့နော် ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ကဘယ်လိုပဲပံ့ပိုးမှုမျိုးလုပ်ပေးပေး ကိုယ့်ကိုကိုယ် အမြဲသတိထားနေပြီး မိမိကိုယ်ကိုယ်လုံခြံုဖို့အတွက် အဆင်သင့်ဖြစ်တဲ့အနေအထားကို လုပ်ထားရမယ်ပေါ့ သူများကိုကြီးပဲအားကိုးနေလို့မဖြစ်ဘူးပေါ့"ဟု ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးအမျိုးသမီးရေးရာအဖွဲ့ချုပ်မှ ဒေါ်အေးအေးမြင့့်ကပြောသည်။
ထိုကဲ့သို့အမျိုးသမီးများအပေါ်ကာယိေန္ဒြပျက်ပြားစေရန် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးယာဉ်များပေါ်၌ လုပ်ဆောင်နေမှုမှာ ရာဇဝတ်မှုမြောက်ပြီး ထိရောက်ကြီးလေးသည့် ပြစ်ဒဏ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း သိရှိလျှင် အဆိုပါကိစ္စရပ်များ ပပျောက်သွားနိုင်ကြောင်း ဒေါ်ခိုင်ဇာလင်းက ပြောသည်။
ကုမ္ပဏီဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်သူ မနိုနိုလင်းက လုံခြံုစိတ်ချရစေရန် အငှားကားများကို ကုမ္ပဏီပိုင်များဖြစ်စေချင်ပြီး ဘတ်စ်ကားများကို စပယ်ယာမပါသည့်ကားမျိုးဖြစ်စေချင်ကြောင်း ပြောသည်။
"ဘတ်စ်ကားတို့တက္ကစီတို့ပေါ်မှာ ကာယိန္ဒြေပျက်ပြားအောင်လုပ်မယ်ဆိုရင်တော့ အနည်းဆုံးမိန်းကလေးတစ်ယောက်တည်းဖြစ်မယ်ဆုရင်တော့ ပြန်တုံ့ပြန်ဖို့အဆင်မပြေဘူး အန္တရာယ်ရှိနိုင်တယ်လေ အဲဒီတော့အသိတစ်ယောက်ယောက်ကိုဖုန်းဆက်မယ် တကယ်မဟုတ်ရင်တောင် ဆက်ချင်ယောင်ဆောင်တာပဲဖြစ်ဖြစ် အဲဒီလိုမျိုးလုပ်မိမယ်ထင်တယ် ဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း တံခါးကိုဖွင့်ပြီး အကူအညီတောင်းတာမျိုး လုပ်မိမယ်ထင်တယ်" ဟု မနိုနိုလင်းက ဆက်ပြောသည်။
သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး ဘတ်စ်ကားပေါ်တွင် ကျောင်းဆရာမတစ်ဦးအား ဘေးခုံရှိလူမှ ညစ်ညမ်းဗီဒီယိုပြသမှု၊ အငှားယာဉ်များပေါ်တွင် အမျိုးသမီးများအား မဖွယ်မရာလုပ်ပြမှုစသည်တို့အပြင် အမျိုးသမီးများအပေါ်အခြားသော ထိခိုက်စော်ကားသည့် ကိစ္စရပ်များဖြစ်ပွားနေသည်။
ထိုသို့ကြံုတွေ့လာပါက အမျိုးသမီးများ၏ ကာယိန္ဒြေထိခိုက်အောင်ပြုလုပ်ခြင်းအတွက် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေပုဒ်မ(၅၀၉)၊ ညစ်ညမ်းစကားဆဲဆိုခြင်းများအတွက် ပုဒ်မ(၂၉၄)နှင့် ကာယိန္ဒြေပျက်စီးရန်လက်ရောက်မှုအတွက် ပုဒ်မ(၃၅၄)ဖြင့်ရေးယူနိုင်ပြီး အနည်းဆုံးထောင်ဒဏ် (၃)လမှ (၂)နှစ်အထိချမှတ်နိုင်ကာ ငွေဒဏ်သို့မဟုတ် ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးချမှတ်နိုင်သည်။