မဇ္ဈိမအယ်ဒီတာချုပ် ဦးစိုးမြင့်သည် ဖင်လန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Timo Soini နှင့် သီးသန့်တွေ့ဆုံကာ ကုန်သွယ်ရေး၊ အထောက်အပံ့၊ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့် နှင့် မြန်မာ့အသွင်ကူးပြောင်းရေးတွင် စစ်တပ်၏ အခန်းကဏ္ဍတို့အကြောင်းကို မေးမြန်းဆွေးနွေးခဲ့သည်။

မေး။မြန်မာ-ဖင်လန် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးမှာ ဝန်ကြီးရဲ့အမြင်အရ ဘယ်ဟာတွေက အဓိက ဦးစားပေးလုပ်ငန်းတွေ ဖြစ်မလဲ။အထူးသဖြင့် အခုလို မြန်မာနိုင်ငံမှာ မကြာသေးခင်က အစိုးရသစ်တစ်ရပ် တက်လာတဲ့အခြေအနေမှာပေါ့။

ဖြေ။ ကျွန်တော်ပြောချင်တာ ကျွန်တော်တို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံကို ထောက်ခံဖို့ သန္နိဋ္ဌာန်ချထားခဲ့ပြီး၊ ခင်ဗျားတို့ဟာလည်း ခရီးရှည်ကို ဖြတ်သန်းခဲ့ရပါတယ်။ ရှေ့မှာလဲ ဒီလိုပဲ ခရီးရှည် ဆက်သွားရဦးမှာပါ။

ကျွန်တော်တို့ ခင်ဗျားတို့နဲ့ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်ချင်ပါတယ်။ ဆွေးနွေးချင်ပါတယ်၊ ဒီတော့ ဒေသဆိုင်ရာ အဆင့်မှာ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ရင်းနှီးခင်မင်မှုရှိတာ သိပ်ကောင်းပါတယ်။

ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနဲ့ သွင်းကုန်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းမှာ တိုးတက်လာဖို့ အခွင့်အလမ်းဟာလဲ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။  နောက်ပြီး ပညာရေးမှာလဲ ကျွန်တော်တို့ ကူညီနိုင်ပါတယ်။ဒီကိစ္စမှာ ဖင်လန်ဟာ ဘယ်ဘက်ကကြည့်ကြည့် နံပါတ်တစ်နေရာမှာ ရှိနေတာပါ။  ပညာရေးစနစ်၊ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့် စတာတွေဟာ သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ဒါပေမဲ့ ဒါတွေကို ကောင်းအောင်လုပ်လိုတဲ့စိတ်ဆန္ဒ၊ စိတ်ဇောထက်သန်မှုနဲ့ အစပျိုးလုပ်ဆောင်မှုတွေကတော့ မြန်မာဘက်က ရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဒီကိစ္စတွေမှာ ကျွန်တော်တို့ဘက်က တတ်နိုင်သမျှ ကူညီဖို့ အသင့်ရှိပါတယ်။ အခုလို လူ့အခွင့်အရေးဘက်မှာ အကောင်းဘက်ကို လမ်းကြောင်းမှန်အတိုင်း ဦးတည်ပြောင်းလဲနေတာကိုလည်း ချီးကျူးပါတယ်။ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေသေးတယ် ဆိုတာကိုလည်း ကျွန်တော်တို့ သိပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီစနစ် ရှင်သန်လာမယ်၊ အရပ်သားအစိုးရ ကောင်းကောင်းမွန်မွန် လည်ပတ်နေမယ်ဆိုရင် ဒါတွေအားလုံး လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်ကိုရောက်သွားမယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။

နောက်ပြီး အစိုးရမဟုတ်တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒီလို အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေရှိနေတာ၊ လူထုပါနေတာဟာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ဖြစ်ထွန်းစေပါတယ်။ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဟာ အထက်လွှာမှာသာ မကဘဲ အန်ဂျီအိုအဆင့်မှာပါ ရှိနေမှာပါ။ ကောင်းမွန်တဲ့ လက္ခဏာတွေထဲက တစ်ခုကတော့ အခု ဒီမှာ ခင်ဗျားတို့ (မဇ္ဈိမ-မီဒီယာ) ရှိနေတာပါ။ ဒါဟာ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်တဲ့ နည်းလမ်း တစ်ခုပါ။ ကျွန်တော်တို့ အကြောင်း ခင်ဗျား တို့ ပိုသိလာမှာဖြစ်သလို ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့လဲ ခင်ဗျားတို့နဲ့ဆွေးနွေး၊မေးမြန်းခွင့်တွေ ရလာမှာဖြစ်ပါတယ်။

မေး။ ခင်ဗျားတို့ဟာ အရင်အစိုးရနဲ့တုန်းက လက်တွဲလုပ်ဆောင်ခဲ့ပေမဲ့၊ တိုင်းပြည်ရဲ့ အပြောင်းအလဲအစမှာ ထောက်ခံကူညီခဲ့ပေမဲ့၊ ကျွန်တော့်အထင် ဖင်လန်ဟာ သိပ်သတိထားနေပုံရတယ်။ အခုအစိုးရသစ်ကို ခင်ဗျားတို့ ဘယ်လိုသဘောထားလဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီအစိုးရဟာ နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်အတွင်း ပထမဆုံးအရပ်သားအစိုးရ ဖြစ်လို့ပါပဲ။

ဖြေ။ ဖင်လန်ဟာ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခံရတဲ့ အစိုးရအားလုံးနဲ့ လက်တွဲဆောင်ရွက်ဖို့ အသင့်ရှိပါတယ်။ ဒီလိုပဲ လွှတ်တော်တွေနဲ့လည်း လက်တွဲဖို့ အသင့်ရှိပါတယ်။ အခုတော့ ကျွန်တော်က အစိုးရအဖွဲ့ထဲမှာပါ။ အရင်က ကျွန်တော်က အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်ပါ။ ကျွန်တော့် ဘဝတလျှောက်လုံး အတိုက်အခံနိုင်ငံရေးသမားအဖြစ်ပဲ နေခဲ့ရတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကမှ ကျွန်တော်တို့ ရွေးကောက်ပွဲနိုင်ပြီး အစိုးရဖြစ်လာခဲ့တာပါ။

စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီမှာ အပိုင်းနှစ်ပိုင်းရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ပထမတစ်ချက်က လူထုထောက်ခံမှုရှိပြီး ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်ရမယ်။ ပြီးရင် နောက်တစ်ချက်ကလည်း သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ရှုံးသွားတဲ့သူကလည်း သူရှုံးတယ်ဆိုတာ ဝန်ခံရမယ်။ လက်ခံရမယ်။ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်ပွဲမှာ သန့်သန့်ရှင်းရှင်းယှဉ်ပြိုင်ပြီး ရှုံးနိမ့်သွားတယ်ဆိုတာ လက်ခံရမယ်။ နိုင်သွားတဲ့သူကို အုပ်ချုပ်ခွင့်ပေးရမယ်။

နောက်တစ်ကြိမ်မှာ ခင်ဗျား ပြန်ပြီး နိုင်နိုင်တာပဲ။ ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတွေအတွင်းမှာ အကြီးမားဆုံး စိန်ခေါ်မှုတစ်ရပ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ထွက်လာရင်   နေရာတော်တော်များများမှာ ဒီအရှုံးကို လက်မခံနိုင်တာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဟိုဟာမကောင်းဘူး၊ ဒီဟာမကောင်းဘူးပြောမယ်၊ ဒါကြောင့် ရှုံးရတာပါဆိုပြီးပြောကြမယ်။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ မသမာတာ တရားမဲ့ပြုကျင့်တာတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ သိပ်ကိုဆိုးတာပေါ့။ ဒါပေမဲ့ လူထုရဲ့အမြင် သဘောထားတွေပြောင်းလဲသွားပြီး နောက်အစိုးရသစ်တစ်ရပ် လိုချင်ပြီ ဆိုတာလည်းရှိမယ်။ ဒါဟာ ဒီမိုကရေစီပါပဲ။ ကျွန်တော်လည်း ရွေးကောက်ပွဲရှုံးမှာထက်စာရင် နိုင်ချင်တာပဲ။ ပါတီခေါင်းဆောင်အဖြစ်နဲ့ ကျွန်တော် ၁၉ နှစ်ရှိပါပြီ။ ဒီတော့ ကျွန်တော့်မှာ ကံကောင်းခဲ့တဲ့ နေ့ရက်တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကံဆိုးခဲ့တဲ့ နေ့ရက်တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

မေး။ ဖင်လန်နိုင်ငံဟာ မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်ကို ထောက်ခံကူညီခဲ့ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်မှာ ဘယ်လိုစိန်ခေါ်မှုတွေရှိတယ်လို့ ဝန်ကြီး မြင်ပါသလဲ။ ရှေ့ကို ဘယ်လို ဆက်သွားသင့်ပါသလဲ။

ဖြေ။ ဒီမေးခွန်းက လွယ်လွယ်ကူကူ ဖြေလို့ရတဲ့ မေးခွန်းမဟုတ်ပါဘူး။ ပြောရိုးပြောစဉ်ပြောရရင် ဒီလိုအခြေအနေမှာ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ရေး၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးက အရေးကြီးပါတယ်။ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ရေးက သိပ်ကိုအရေးကြီးပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပဋိပက္ခတွေ၊ စိန်ခေါ်မှုတွေမှာ လိုအပ်တာနှစ်ခုရှိပါတယ်။ ပထမ တစ်ခုက တကယ်တမ်း သဘောတူညီဖို့ စိတ်ဆန္ဒ တကယ် ရှိဖို့ပါ။ အဲဒါဆိုရင် ပဋိပက္ခမှာ ပါဝင်ပတ်သတ်သူအားလုံးက ပဋိပက္ခတော့ အဆုံးသတ်တော့မယ်ဆိုတဲ့ ခံစားမှုမျိုး ပေါ်လာမှာပါ။ အခုသွားနေတဲ့လမ်းထက်စာရင် ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်တာက ပိုကောင်းမယ်ဆိုတဲ့ ခံစားမှုမျိုး ပေါ်လာမယ်။ ဒါတွေဟာ ကြိုတင်သတိထားရမယ့် အချက်တွေပါ။ အရေးအကြီးဆုံးထား စဉ်းစားရမယ့် အချက်တွေပါ။ပြီးတော့ စိတ်ဓာတ် ကြံ့ခိုင်ဖို့လဲ လိုအပ်ပါတယ်။ စိတ်ပျက်စရာတွေရှိနေရင်လည်း၊ အဆင်မပြေတာတွေရှိနေရင်လည်း ဆက်ပြီး တံခါးခေါက်နေရမှာပါ။ ဆက်ပြီးဆွေးနွေး နေရမယ်။ ဒီကိစ္စတွေဟာ နေ့ချင်းညချင်း အဖြေထွက်နိုင်တဲ့အရာတွေ မဟုတ်ဘူးဆိုတာလည်း သိထားရပါမယ်။ကျွန်တော်လည်း စိတ်လှုပ်ရှားလွယ်သူ တစ်ယောက်ပါ။ ငယ်စဉ်ကတော့ တော်လှန်ပြောင်းလဲရေးဝါဒီ တစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ဖြစ်မြန်မြန်ထက်ထက် ဖြစ်ချင်ခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော် ဖြစ်ချင်သလို မြန်မြန်ထက်ထက် ဖြစ်မလာတဲ့အခါ စိတ်ပျက်လက်ပျက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။အားမလိုအားမရဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအတိုင်းဆက်လျှောက်ရင် တဖြည်းဖြည်းတော့ဖြစ်လာတာပါပဲ။ ဒါကြောင့် စိတ်ရှည်ဖို့ ပြောတာပါ။

ဒီလိုပြောလို့ ကိုယ့်မူတွေ၊ ကိုယ့်မျှော်မှန်းချက် အာသီသတွေ၊ ကိုယ့်အကြံဉာဏ်တွေ၊ ကိုယ့်အိပ်မက်တွေကို စွန့်လွှတ်ရမယ်လို့ မဆိုလိုပါဘူး။ ဒီဟာတွေအတွက် လုပ်ရမှာပါ။ လွယ်တော့ မလွယ်ကူပါဘူး။ ဒါဟာ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုပါ။ ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ပါ။ လုပ်ငန်းစဉ်မှာ မတူကွဲပြားတဲ့အဆင့်တွေရှိပါတယ်။ စိတ်အာရုံကိုနှစ်ပြီး စူးစိုက်ပြီးလုပ်ရမယ်။ ဒါဆိုရင် အကျဘက်ကို ဆင်းသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

မေး။ မြန်မာ့အသွင်ကူးပြောင်းရေးမှာ စစ်တပ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကိုရော ဝန်ကြီး ဘယ်လိုမြင်ပါသလဲ။

ဖြေ။ ဒီမိုကရေစီစနစ်မှာတော့ စစ်တပ်ဟာ ဝန်ကြီးချုပ်တို့၊ သမ္မတတို့ရဲ့ အမိန့်ကို နာခံရပါတယ်။ ဖင်လန်မှာလဲ လူတိုင်း စစ်မှုထမ်းရတာပဲ။ ကျွန်တော်တို့မှာ လူတိုင်း စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေရှိတယ်။ ဒီတော့ လူတိုင်း ၆လ ကနေ တစ်နှစ်အထိ စစ်မှုထမ်းကြရတယ်။

ကျွန်တော်လည်း သံတမန်အကြံပေးတစ်ယောက်အနေနဲ့ တပ်ထဲ ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ဒါဟာ အမြဲတမ်း ပျော်စရာကောင်းနေတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ တောထဲမှာ ရေခဲမှတ်အောက် အနုတ် ၂၀ ဒီဂရီမှာ နေရတာ ပျော်စရာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒါဟာ ဖင်လန်နိုင်ငံရဲ့ အစဉ်အလာပဲလေ။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ဖြစ်လာတော့ ဒီအလုပ်ကို ပရော်ဖက်ရှင်နယ် စစ်သားတွေက လုပ်သွားတာပါပဲ။ငြိမ်းချမ်းတဲ့ ကာလမှာတော့ သူတို့ဟာ စစ်တန်းလျားမှာပဲ နေရမယ်။ တစ်ခုခု ပြောစရာရှိရင် မဲပေးနိုင်တယ်။ ဒါကလွဲလို့ သူတို့ ဘာမှလုပ်လို့ မရဘူး။ရွေးကောက်ခံအစိုးရရဲ့ အမိန့်ကို လိုက်ကို လိုက်နာရမယ်။

မြန်မာနိုင်ငံလို စစ်အစိုးရအုပ်ချုပ်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ နဂိုအတိုင်း ပြန်သွားဖို့ သိပ်မလွယ်ပါဘူး။ နိုင်ငံတွင်းမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ မဖြစ်အောင်၊ ဆူပူမှှုတွေမဖြစ်အောင် လုံခြုံရေးယန္တရားတွေ ရှိရမှာပါ။

ဒါတွေကို ချိန်ဆဖို့၊ ဟန်ချက်ညီအောင်လုပ်ဖို့ဆိုတာ ကြီးမားတဲ့ စိန်ခေါ်မှု တစ်ရပ်ပါပဲ။ ဒါကို ခင်ဗျားတို့ ကိုင်တွယ်နိုင်လိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော် တကယ့်ကို ယုံကြည်ပါတယ်။

မေး။ ဖင်လန်-မြန်မာဆက်ဆံရေးမှာ အစိုးရအကူအညီအထောက်အပံ့တွေက သိပ်အရေးပါတဲ့ကဏ္ဍလု့ိ ယူဆရပါတယ်။ ဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လုပ်ဆောင်တဲ့အခါ ဘယ်လို အစီအစဉ်တွေ၊ ဘယ်လိုအထူးကိစ္စရပ်တွေမှာ ဘယ် stakeholder တွေနဲ့ ပူးပေါင်း လုပ်ဆောင်နေတယ်ဆိုတာ အသေးစိတ် ရှင်းပြပေးလို့ ရမလား။

ဖြေ။ တစ်ခုက စာသင်ကျောင်းကိစ္စပါ။ နောက်တစ်ခုက အမျိုးသမီးတွေနဲ့ မိန်းကလေးငယ်တွေကို စွမ်းရည်မြှင့်တင်ပေးရေးလုပ်ငန်း ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေကို လျစ်လျူရှှုလေ့ရှိတဲ့ နိုင်ငံတိုင်းဟာ အလားအလာတွေ တစ်ဝက်လောက် ဆုံးရှှုံးလေ့ရှိတယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ဖင်လန် နိုင်ငံမှာ အမျိုးသမီးတွေကို ကျွန်တော်တို့ အားပေး ကူညီကြပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ အပါအဝင် ယောက်ျားတိုင်းမှာ မိခင်တွေ ရှိပါတယ်။ မိခင်တွေဟာ ကျွန်တော်တို့အပေါ်မှာ အလွန်သြဇာကြီးကြပါတယ်။ ဒီတော့ သူတို့ဟာ ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ရေးမှာ အရေးကြီးလှသလို ခေတ်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းအတွက်လည်း သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။

နောက်တစ်ခုက ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုပါ။ ကိုယ့်ရောဂါ ဘာလဲဆိုတာသိဖို့၊ ကိုယ် ဘယ်လိုအနာရောဂါရနေလဲဆိုတာ သိပြီး ကုသမှုခံယူနိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုပေးမယ့် အဖွဲ့အစည်းတွေ ရှိဖို့က သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။ ပိုက်ဆံရှိမှ ကုသမှှု ခံယူနိုင်မယ့် ပုံစံမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။

ဒီတော့ ဒီလိုအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အခြေခံအဆောက်အအုံတွေ ရှိနေဖို့က သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။

ပြီးတော့ လူထုအတွက် တာဝန်ယူမှုရှိဖို့လဲ လိုအပ်ပါတယ်။ ဖင်လန်နိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့အတိုင်း ပုံစံတူ ကူညီတာတာမျိး ဆိုရင်တော့ ဒါဟာ စနစ်တစ်ခုကို တင်ပို့သလိုမျိုး ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။ ဒီမှာကအဆင့်အမြင့်ကြီး သိပ် မဖြစ်နိုင်သေးပါဘူး။ လူတွေအတွက် အခြေခံကျပြီး အသုံးဝင်မယ့် ပုံစံမျိုး ဖြစ်ရမှာပါ။

ယေဘုယျအားဖြင့် ပြောရရင် လူတွေကို ကောင်းကောင်းကုပေးလိုက်မယ်၊ သူတို့ကို အခွင့်အရေးတစ်ခု ပေးလိုက် မယ်၊ ကျောင်းတက်ခွင့်ပေးလိုက်မယ်၊ ရေးစရာ ဘောပင်တွေ ပေးမယ်၊ ဒါဆိုရင် ဖြစ်ထွန်းလာမှာပါ။ ဒါတွေဟာ မရှိမဖြစ် အရေးကြီးတဲ့ဟာတွေပါ။

ဒါပေမဲ့ ခင်ဗျားတို့ ဘာတွေကို ယုံကြည်ရမယ်ဆိုပြီး ကျွန်တော်တို့က သင်ပြပေးတာမျိုးတော့ မလုပ်ချင်ဘူး။ ဘယ်လိုယုံကြည်ရမယ်ဆိုတာမျိုး မပြောချင်ဘူး။ ခင်ဗျားတို့ရဲ့ အစဉ်အလာတွေ ဖျက်ပစ်လိုက်ပါလို့ မပြောချင်ဘူး။ ဒါဟာ ခင်ဗျားတို့ တိုင်းပြည်ပါ။ ဒီတော့ ပြဿနာတွေကို ဆက်စပ်စဉ်းစားနိုင်ပြီဆိုရင်တော့ ခင်ဗျားတို့ကို ကျွန်တော်တို့ ကူညီနိုင်လိမ့်မယ်လို့ ထင်ပါတယ်။

မေး။ နှစ်နိုင်ငံအကြား ဆက်ဆံရေး တိုးမြင့်လာတယ်လို့ ခင်ဗျားပြောခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ရန်ကုန်မှာ သံအမတ်ကြီး အဆင့် သံတမန်ဆက်သွယ်မှု မရှိသေးဘူး။ ဒီတော့ ဒါကိုဘယ်လို အဆင့်မြှင့်သွားမလဲ။

ဖြေ။ ဖြစ်လာမှာပါ။ အဆင့်မြှင့်သွားမှာပါ

မေး။ ကုန်သွယ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး နည်းနည်း ဆွေးနွေးချင်ပါတယ်။

ဖြေ။ ဟုတ်ကဲ့။ အိုကေပါ။

မေး။ ဖင်လန်နိုင်ငံဟာ ပညာရေးမှာ သိပ် အဆင့်အတန်းမြင့်တယ်။ သတင်းနည်းပညာ အိုင်တီမှာ ရောပဲ။ ဖင်လန် ကုမ္ပဏီတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဘယ်လိုကိစ္စမျိုးတွေမှာ စိတ်ဝင်စားပါသလဲ။ သူတို့အတွက် စိန်ခေါ်မှုတွေက ဘာတွေ ဖြစ်မလဲ။ ဝန်ကြီးရဲ့ အမြင်သဘောထားကိုပြောပြလို့ ရမလား။

ဖြေ။ ခင်ဗျားတို့နိုင်ငံက လူဦးရေများတဲ့နိုင်ငံပါ။ စားသုံးမှု၊ သုံးစွဲမှှု အင်အား အများကြီးရှိတဲ့နိုင်ငံဖြစ်လို့ အထက်ကို မြင့်တက်သွားမှာပါပဲ။ဒါကပဲ ကျွန်တော်တို့အတွက် စီးပွါးရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုတွေ ဖြစ်နေတာပါ။ သန့်ရှင်းတဲ့ နည်းပညာ (Clean Tech) ကလည်း စိန်ခေါ်မှု တစ်ခုပါ။ စွမ်းအင် ပြဿနာ ဖြေရှင်းရေးမှာ ပတ်ဝန်းကျင် မပျက်စီးအောင် ရေရှည်တည်တံ့မယ့် နည်းလမ်းရှိရပါမယ်။ ဒီလိုပဲ၊ အိုင်တီကလည်း စိန်ခေါ်မှှု တစ်ခုပါ။ ခင်ဗျားတို့မှာ လုပ်သားအင်အား အများကြီးရှိတယ်။ ဒီတော့ ဖင်လန်နိုင်ငံက စီးပွားရေးသမားတွေကိုလည်း "ဒီမှာလုပ်သားအင်အားတွေရှိတယ်၊ဒေသတွင်း လုပ်ငန်းကိုင်ငန်းတွေ ရှိတယ်၊ ဒေသတွင်း နည်းပညာတွေနဲ့ ပညာဗဟုသုတတွေရှိတယ်၊ မြန်မာပြည် ဈေးကွက်နဲ့ မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းက ဘယ်လိုအခြေအနေရှိတယ်၊ ဒီမှာ စီးပွါးရေးလုပ်ရတာ လုံခြုံ စိတ်ချရပါတယ်၊ အကျင့်ပျက် ခြစားမှုလဲမရှိပါဘူး၊ ကောင်းကောင်းလည်ပတ် အလုပ်ဖြစ်နေပါတယ်" ဆိုတာ သဘောပေါက်အောင် စည်းရုံးပြီး၊ မြန်မာမှာ စိတ်ချလက်ချ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံနိုင်ပါတယ်ဆိုတာ သူတု့ိကိုပြောပြရမယ်။ ဒါဟာ ဘယ်လိုလုပ်ဆောင်မလဲ ဆိုတဲ့ ပုံစံပါ။

မေး။ အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ တောင်အာရှဒေသတွင်း ဝန်ကြီးတို့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နေတာတွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံကို ဘယ်လို အနေအထားမျိုး မြင်ပါသလဲ။

ဖြေ။ ပတ်ဝန်းကျင်နိုင်ငံတွေကိုကြည့်လိုက်ရင် တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာ နိုင်ငံအချင်းချင်းကြားမှာ လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေ ရှိနေတာကို ကျွန်တော်တို့ သတိထားမိပါတယ်။ ဒါကြောင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေ လုပ်ဖို့ ကျွန်တော် အမြဲတမ်း တိုက်တွန်းနေတာပါ။ တခါတရံကျတော့ အကျိုးစီးပွါးတွေက ဝိရောဓိ ဖြစ်နေတတ်ပါတယ်။ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အတူတကွ လက်တွဲသွားတာက အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းပါပဲ။

ပြီးတော့ ဒေသတွင်း စီးပွါးရေးနဲ့ အာဆီယံဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်၊ စာချုပ်တွေလဲ ရှိပါသေးတယ်။ ဒါတွေဟာ လိုအပ်တဲ့အရာတွေပါ။

မေး။ ဖင်လန်ဟာ ကမ္ဘာ့ နံပါတ်တစ် ဖြစ်နေတဲ့ အတွက် ကျွန်တော်တို့ ဝမ်းမြောက်မိပါတယ်။ ခင်ဗျားလည်း ဝမ်းမြောက် ဂုဏ်ယူလိမ့်မယ်ဆိုတာ သေချာပါတယ်။

ဖြေ။ ဟုတ်ပါတယ်၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်မှာပါ။

မေး။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ မီဒီယာပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆက်လက် လုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ ဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံလို နိုင်ငံမျိုးကို ဘယ်လိုအကူအညီမျိုး၊ ဘယ်လို အကြံဉာဏ်မျိုး ပေးနိုင်ပါသလဲ။

ဖြေ။ ခင်ဗျားဟာ သတင်းစာဆရာတဦးဆိုရင်၊ ဒီမိုကရေစီ အဆောက်အအုံတစ်ရပ် ရှိနေတာဟာ ကိုယ့်အတွက် လုံခြုံတာပေါ့။ ပြီးတော့ သတင်းစာဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ရင်၊ သတင်းထောက် တစ်ယောက်ဖြစ်ရင် မှန်တာကို ပြောရမယ်။ အမှန်တရားကို၊ သစ္စာတရားကို ရှာဖွေသူဖြစ်ရမယ်။ ဝါဒဖြန့်ချိရေးသမား မဖြစ်ရပါဘူး။ ဒါသိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်။ ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ကိုရဖို့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်သူတွေ၊ နိုင်ငံရေးသမားတွေ၊ ဝန်ကြီးတွေဟာလည်း စိန်ခေါ်ခံနိုင်ရမယ်။ ဒီနည်းလမ်းပဲရှိပါတယ်။

ဒီမှာရှိတဲ့ ပြည်သူတွေဟာ မီဒီယာပေါ်မှာ ဝေဖန်ပိုင်းခြားစိတ်နဲ့ ကြည့်ကြတယ်။ သတင်းသမားတွေ သူတို့ အလုပ်ကို သူတို့ ကောင်းကောင်းမလုပ်ဘူးဆိုတာ သတိထားမိတာနဲ့ အဲဒီ သတင်းစာတွေ ဂျာနယ်တွေကို ဝယ်မဖတ်ကြတော့ဘူး။ ဒီလိုမလုပ်သင့်ဘူးလို့ ဝေဖန်ပြောကြားကြတော့တာပဲ။

ဒါကြောင့် မှန်ကန်ပါစေ၊ ကြံ့ခိုင်မှှုရှိပါစေ၊ မျှတပါစေ။