မြန်မာစစ်အစိုးရနှင့် အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့ (ဆောင်းပါး)

By ရှိန်မင်းမောင်
30 April 2023
မြန်မာစစ်အစိုးရနှင့် အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့ (ဆောင်းပါး)

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရသည် အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသော ပြင်ပပံ့ပိုးမှု တစ်စုံတစ်ရာမှကင်းလွတ်နေသော်လည်း စစ်အစိုးရသည် ၂၀၂၁ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ၎င်း၏အပေါင်းအပါ အာဏာရှင်များ၏ ပံ့ပိုးကူညီမှုကို ကောင်းစွာခံခဲ့ရသည် ။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကြာရှိခဲ့သည့် နိုင်ငံရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုဖယ်ရှား၍ နှစ်နှစ်ကျော်ကြာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် 2020ခုနှစ်တွင် ဒီမိုကရေစီနည်းကျရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားခံခဲ့ရသော အစိုးရ၏ဆက်ခံသူဖြစ်သည့် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)သည် အနောက်နိုင်ငံအစိုးရများထံမှ အသိအမှတ်ပြုမှု သို့မဟုတ် သိသိသာသာထောက်ခံမှု မရရှိသေးပေ ။

NUG၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဖြစ်သော ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (PDF)များသည်လည်း အလားတူပင်ဖြစ်သည် ။ အပြန်အလှန်အားဖြင့် မြန်မာ့တပ်မတော်ခေါင်းဆောင်အသစ်များသည် ၎င်းတို့၏အာဏာရှင်ဟောင်းများထံမှ ပံ့ပိုးမှုများကို လက်ခံရရှိနေသည် ။

ယခုလ၌ စစ်အစိုးရ၏ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများတွင် နိုင်ငံမြောက်ပိုင်းရှိအရပ်သားများကို တိုက်ခိုက်မှုများ တွေ့မြင်ရနိုင်သကဲ့သို့ စစ်အစိုးရ၏ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာပါသည် ။

အရပ်သား ၁၅၀ကျော် သေဆုံးစေခဲ့သည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုသည် တောင်အာရှ သို့မဟုတ် အရှေ့တောင်အာရှတွင် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ဆုံးသောအုပ်ချုပ်မှုအောက်မှအဆိုးဆုံးလုပ်ရပ်အဖြစ် ရှုမြင်ခံထားရသည် ။

အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ တောင်တန်းဒေသနှင့်နယ်စပ်တစ်လျှောက်တွင် ဆောင်ရွက်နေသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ(EAOs)ကို ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ တပ်မတော်မှ နောက်ဆုံးရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သည် ။

စစ်အစိုးရ၏ခံနိုင်ရည်ရှိမှုနှင့် NUG၏ဆက်လက်အထီးကျန်မှုသည် မြန်မာနိုင်ငံနယ်နိမိတ်အတွင်း ပြည်တွင်းအကြောင်းရင်းများတစ်ခုတည်း၏ရလဒ်မဟုတ်ပေ ။ ဤပဋိပက္ခ၏ ဒိုင်းနမစ်များသည် နိုင်ငံတကာစည်းမျဥ်းတွင် ပိုမိုကြီးမားသောအပြောင်းအလဲတစ်ခုဖြင့် သိသိသာသာပုံဖော်လာကာ အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့ ပေါ်ပေါက်လာခြင်းဖြစ်သည် ။

တရုတ် ၊ ရုရှား ၊ အီရန်ကဲ့သို့ နိုင်ငံများနှင့် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရမှု ၊ မှီခိုရမှုရှိသည့် မြောက်ကိုရီးယား ၊ ဘီလာရုစ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံတို့၏ အာဏာရှင်စနစ်များကို ရည်ညွှန်းရန် “အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့ (neo-authoritarian bloc)”ဆိုသည့် စကားလုံးကိုသုံးပါသည် ။

ဤအစုအဖွဲ့အသစ်သည် တရားဝင်မဟာမိတ်မဟုတ်သလို ဝင်ရိုးပင်လည်းမဟုတ်ပါ ။ သို့သော်လည်း ကိုယ်ကျိုးရှာထိန်းသိမ်းမှု ၊ ၎င်းတို့၏အနီးနားပြည်ပတွင် လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုနှင့် အနောက်နိုင်ငံများတွင် ၎င်းတို့၏ စိန်ခေါ်သူများကို အခိုင်အမာတုံ့ပြန်မှုဖန်တီးမှုတို့ဖြင့် ဤစုပေါင်းအာဏာရှင်နိုင်ငံများပေါ်ပေါက်လာခြင်းသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း တွေ့မြင်ရဖွယ်ဖြစ်လာသည် ။

ယမန်နှစ် ယူကရိန်းကိုမကျူးကျော်မီတွင် တရုတ်ခေါင်းဆောင်ရှီကျင့်ဖျင်နှင့် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်တို့က “အနာဂတ်တွင် တရုတ်-ရုရှားမိတ်ဖက်ဆက်ဆံရေးအတွက် အကန့်အသတ်မရှိ” ဟုကြေညာခဲ့သည် ။ တရုတ်နိုင်ငံသည် အနာဂတ်တွင် “ကမ္ဘာ့စည်းမျဥ်းကိုစောင့်ရှောက်ရန်” အဆင်သင့်ဖြစ်နေပြီဟု ရှီက ပြီးခဲ့သည့်လကကြေညာချက်အပြီးတွင် ပြောကြားခဲ့သည် ။ ခြုံငုံသုံးသပ်ရလျှင် အာဏာရှင်နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏လုပ်ဆောင်ချက်များတွင် ရဲရင့်လာပြီး အချင်းချင်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအဆင့်နှင့် ၎င်းတို့၏ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာရည်မှန်းချက်များကို ဤဆယ်စုနှစ်အစပိုင်းမှစတင်ကာ တိုးမြင့်လာခဲ့သည် ။ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားနှင့်အီရန်ကြား ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်သူအဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံ၏ လတ်တလောအခန်းကဏ္ဍ ၊ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွက် အီရန်၏ဒရုန်းများကို ရုရှားထံရောင်းချခြင်းနှင့် အီရန်သို့ တရုတ်၏ AIစနစ်သုံး ထောက်လှမ်းရေးနည်းပညာများရောင်းချခြင်းတို့သည် အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့အတွင်း

ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ၊ အထောက်အပံ့နှင့် အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်နိုင်မှုကို လျင်မြန်စွာ တိုးပွားလာနေသည့်လက္ခဏာများဖြစ်သည် ။ မြန်မာနိုင်ငံရှိစစ်အစိုးရသည် 2021ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင်ချိန်မှစ၍ တရုတ် ၊ ရုရှားနှင့် အီရန်တို့နှင့် ပိုမိုနီးကပ်စွာလှုပ်ရှားလာခဲ့သည် ။ အစုအဖွဲ့နှင့် ၎င်းတို့၏ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုသည် ၎င်းတို့၏ရှင်သန်မှုအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်ဟုဆိုပါသည် ။

သံတမန်ရေးရာပံ့ပိုးကူညီမှုအပြင် တရုတ်သည် စစ်အစိုးရအား မြန်မာနိုင်ငံမှသံတမန်များအား စောင့်ကြည့်ရေးနည်းလမ်းများကိုလေ့ကျင့်သင်ကြားပေးခြင်းအပြင် ၎င်း၏ "Golden Firewall" တည်ဆောက်ရာတွင်ကူညီရန်အတွက် ခေတ်မီဆန်းပြားသောထောက်လှမ်းရေးကိရိယာများနှင့် နည်းပညာရှင်များကို ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည် ။ 2022ခုနှစ်အစီရင်ခံစာတွင် ကုလသမဂ္ဂက တရုတ်နိုင်ငံသည် စစ်အစိုးရအား လက်နက်များပေးအပ်နေသည်ဟုလည်း စွပ်စွဲခဲ့သည် ။ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုသည် ရှုပ်ထွေး၍တိုးတက်နေသော်လည်း ပေကျင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ထိစပ်နေသော မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ဘက်ခြမ်းရှိ EAOsများနှင့်လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော်လည်း မကြာမီအနာဂတ်အတွက် စစ်အစိုးရ၏နောက်ကွယ်တွင် ပေကျင်းက အခိုင်အမာရပ်တည်နေပြီး အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက သိသာထင်ရှားသောပံ့ပိုးကူညီမှုအဆင့်ဖြင့်ပံ့ပိုးပေးနေသည်ဟု လူအများကယူဆခဲ့ကြသည် ။

အလားတူ ရုရှားသည် စစ်အစိုးရ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် စစ်အစိုးရကို လက်နက်များပေးအပ်ခဲ့ပြီး ရုရှားမှ စစ်ဘက်ကိုယ်စားလှယ်အများအပြား မြန်မာနိုင်ငံသို့ ယမန်နှစ်ဒီဇင်ဘာလက လာရောက်လည်ပတ်ခဲ့သည် ။ ရုရှားသည် ယူကရိန်းကိုကျူးကျော်ပြီးကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံကို လက်နက်အမြောက်အမြားထောက်ပံ့ပေးနိုင်သည့်အနေအထားတွင် မရှိသော်လည်း ရုရှား၏ ရပ်တည်ချက်သည် NUGကိုထောက်ခံသည့်ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီက မဲမှန်သမျှကို ဗီတိုဖြင့်လွှမ်းမိုးပယ်ဖျက်နိုင်စေသည့်အခွင့်အာဏာရှိသည် ။ ရုရှားသည် စစ်အစိုးရအား ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့အမြောက်အမြားထောက်ပံ့ပေးထားပြီး ၎င်း၏အစောပိုင်းအဆင့်တွင် ရှိနေဆဲဖြစ်သော နျူကလီးယားစွမ်းအင်အစီအစဉ်အတွက် စစ်တပ်နှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေသည်ဟုလည်း စွပ်စွဲခံထားရသည် ။ ရုရှားနိုင်ငံသည် မော်စကိုအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများတိုးမြင့်လာမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ၎င်း၏ရေနံစိမ်းအချို့ကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း မကြာသေးမီက သတင်းဖော်ပြခဲ့သည် ။

အီရန်သည် စစ်အစိုးရအား လက်နက်များပေးအပ်နေသည်ဟု ဒေသတွင်းကျွမ်းကျင်သူအချို့က ယုံကြည်ကြသည် ။ ၂၀၂၁ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းနှင့် ၂၀၂၂ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် အီရန်စစ်တပ်အရာရှိများ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်လည်ပတ်မှုအများအပြားပြုလုပ်ခဲ့သည် ။

အီရန်သည် လွန်ခဲ့သည့်သုံးနှစ်အတွင်းကိစ္စရပ်များတွင် ရုရှားနှင့်တရုတ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို တိုးမြင့်လာခဲ့သည် ။ မြန်မာနိုင်ငံကဲ့သို့ပင် အီရန်သည် ရုရှားနှင့်တရုတ်တို့၏အကူအညီဖြင့် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်အင်တာနက်ကိုထူထောင်ရန် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည် ။ မြောက်ကိုရီးယားသည် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်က မြန်မာနိုင်ငံကို စစ်လက်နက်များထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်းသိရှိရပြီး နျူကလီးယားနှင့် ဆက်နွှယ်သည့်ကိစ္စရပ်များတွင် စစ်အစိုးရနှင့် ဆယ်စုနှစ်နှစ်ခုကျော် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည် ။

အာဏာသိမ်းမှုအပေါ် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ)၏ တုံ့ပြန်မှုနှင့်ပဋိပက္ခများသည် ရောထွေးနေပြီး အရှေ့တောင်အာရှရှိ အာဏာရှင်အချင်းချင်း (ထိုင်း ၊ လာအို ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနှင့် ဗီယက်နမ်)တို့က စစ်အစိုးရကိုတိတ်တဆိတ်ထောက်ခံအားပေးမှုသည် အင်ဒိုနီးရှားနှင့်မလေးရှားတို့၏ ဝေဖန်မှုများနှင့်အတူ ရောထွေးလျက်ရှိသည် ။ ဤအာဆီယံ၏အာဏာရှင်အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအားလုံးသည် ရုရှားနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့နှင့် ကျိုးကြောင်းဆီလျော်သောဆက်ဆံရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသည် ။

Council on Foreign Relationsအဖွဲ့၏ မကြာသေးမီကအစီရင်ခံစာတွင် အာဆီယံ၏ အကျပ်အတည်းအပေါ်တုံ့ပြန်မှုသည် "ပြီးပြည့်စုံသောကျရှုံးမှု"အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည် ။ အစီအစဥ်ငါးရပ်ကို ၂၀၂၁ခုနှစ် ၊ ဧပြီလတွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ အာဆီယံနိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက သဘောတူညီခဲ့ကြသည် ။ နှစ်နှစ်ကျော်ကြာသောအခါတွင် စစ်အစိုးရသည် ဤသဘောတူညီချက်၏ ခိုင်မာသောအချက်များထဲမှ မည်သည့်အချက်ကိုမျှ ဂုဏ်မပြုခဲ့ပေ ။ မြန်မာနိုင်ငံပေါ်လစီ အပြောင်းအလဲအတွက် သဘောတူညီမှုလိုအပ်ပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံထက်ဝက်ထက်နည်းသောနိုင်ငံတို့ကသာ စစ်အစိုးရကို ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဝေဖန်မှုများပြုလုပ်ထားခြင်းကြောင့် အာဆီယံသည် ထိရောက်သော အရေးယူမှုမျိုး မည်သည့်အခါမျှလုပ်ဆောင်နိုင်မည်မဟုတ်သည်မှာ သေချာပေါက်ပြော၍ရနိုင်ပါသည် ။ ထို့အပြင် NUGနှင့် ASEANအကြားဆက်ဆံရေးမှာလည်း ခိုင်မာကြောင်း အချို့ကအစီရင်ခံထားသည် ။ ထူးခြားသည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၉၀ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏လူ့အခွင့်အရေးမှတ်တမ်းသည် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုကြာနိမ့်ပါးခဲ့သည် ။ အိမ်နီးချင်းအိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၎င်း၏ အရှေ့ဘက်နယ်စပ်တစ်လျှောက်အကျပ်အတည်းနှင့်ပတ်သက်၍ ငြိမ်သက်နေခဲ့သည် ။

ပြီးခဲ့သည့်စက်တင်ဘာလတွင် NUGသည် မြန်မာ့ပိုင်နက်၏၅၀ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို ထိန်းချုပ်ထားသည်ဟု အခိုင်အမာဆိုခဲ့သော်လည်း အရိပ်အစိုးရအနေဖြင့် အသိအမှတ်ပြုမခံခဲ့ရဘဲ PDFတို့အနေဖြင့် အနောက်နိုင်ငံသို့မဟုတ်အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများထံမှ သိသာထင်ရှားသောထောက်ခံမှုကို မရရှိခဲ့ပေ ။ NUG၏ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးသည် ယူကရိန်းအရေးနှင့်နှိုင်းယှဉ်ကာ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းထံမှလက်နက်များကို ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းတောင်းဆိုခဲ့သည် ။ NUGနှင့်PDF တို့တွင် ယူကရိန်းနိုင်ငံမှVolodymyr Zelenskyyကဲ့သို့သောခေါင်းဆောင်ကောင်းတစ်ဦးမရှိသည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သော်လည်း ထိုသို့သောပုံသဏ္ဍာန်မရှိခြင်းက လှုပ်ရှားမှုတွင်ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည့် အထီးကျန်မှုကို ရှင်းပြနိုင်မည်မဟုတ်ပေ ။ NUGနှင့်နိုင်ငံခြားအစိုးရများကြား နောက်ပေါက်လမ်းကြောင်းဆွေးနွေးပွဲများကျင်းပခဲ့ပြီး ပြည်ပရောက်အစိုးရသည် အမေရိကန် ၊ ဥရောပသမဂ္ဂနှင့် အရှေ့မြောက်အာရှရှိ အဆင့်မြင့်နိုင်ငံရေးပုဂ္ဂိုလ်များကြား ထောက်ခံသူအချို့ရရှိမှုရှိသည် ။ ရုရှားနှင့်တရုတ်တို့ကဒေါသဖြစ်မည်ကိုကြောက်ရွံ့မှုနှင့်အတူ “အရှုံးခံဘက်”ကိုကျောထောက်နောက်ခံပြုမည်ကိုစိုးရိမ်သဖြင့် အစိုးရများနှင့် သံတမန်အများအပြားသည် NUGနှင့်PDFဘက်တွင် အလွန်အမင်းထောက်ခံရန်အတွက် ချိန်တွယ်သတိရှိစေခဲ့သည် ။ ထို့အပြင် ယူကရိန်းရှိ အီးယူနယ်နိမိတ်တစ်လျှောက်စစ်ပွဲများသည် မြန်မာနိုင်ငံရှိအဖြစ်အပျက်များကို နိုင်ငံတကာမှသတိမပြုမိနိုင်ရန် များစွာအာရုံလွှဲနေပါသည် ။

2023ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် NUGနှင့်PDFအတွက် မျှော်လင့်ချက်အချို့ပေးစွမ်းနိုင်သော US အောက်လွှတ်တော်မှ မြန်မာနိုင်ငံအက်ဥပဒေပြဌာန်းခဲ့သည် ။ သို့သော်လည်း ဘိုင်ဒန်အစိုးရမှ NUGအား မြန်မာနိုင်ငံသားများ၏ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တရားဝင်အသိအမှတ်မပြုဘဲ အခြား အနောက်နိုင်ငံများ၏အသိအမှတ်ပြုမှုကိုလွဲမှားသွားစေနိုင်သည်အထိ NUG၏တိုးတက်မှုအတွက် အကြီးမားဆုံးအတားအဆီးဟုဆိုနိုင်ပါသည် ။ မြန်မာနိုင်ငံ၏အကျပ်အတည်းသည် ပထဝီနိုင်ငံရေးအရ ဘိုင်ဒန်အစိုးရအတွက် အခွင့်အလမ်းတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်သော်လည်း လက်ရှိအစိုးရသည် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ်စွန့်စားထောက်ခံရန် ဆန္ဒရှိပုံမရပေ ။ ခြုံငုံပြောရလျှင် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်း၏ တုံ့ပြန်မှုသည် “အရေးယူခြင်းမပြုဘဲ ဒေါသထွက်ပြခြင်း”မူဝါဒသာဖြစ်သည် ။

လွန်ခဲ့သည့် နှစ်နှစ်အတွင်း စစ်အစိုးရ၏စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများကြောင့် လူပေါင်းတစ်သန်းကျော် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးခဲ့ရသော်လည်း အနောက်နိုင်ငံများမှ PDFတို့ထံသို့ လက်နက်များရောင်းချရန် ငြင်းဆိုထားသည် ။

နိုင်ငံတဝန်း “မပျံသန်းရဇုန်”ထူထောင်ရန်ကြိုးပမ်းမှုများ ၊ လက်နက်ရောင်းချမှုပိတ်ပင်ခြင်း သို့မဟုတ် စစ်အစိုးရကိုအထီးကျန်ဖြစ်စေရန်ရည်ရွယ်သည့်အခြားနည်းဗျူဟာများကိုပြုလုပ်အကောင်အထည်ဖော်လိုသူတို့ကို စစ်အစိုးရ၏အာဏာရှင်မဟာမိတ်များက နှလုံးမသာမယာဖြစ်စေခဲ့ သို့မဟုတ် ပျက်ပြားစေခဲ့သည် ။ အမေရိကန် ၊ ဗြိတိန် ၊ သြစတြေးလျနှင့် ကနေဒါတို့က ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများသည် EUမှကန့်သတ်ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများ အများအပြားရှိသောကြောင့် စစ်အစိုးရကို စီးပွားရေးအရ အနည်းငယ်ထိခိုက်စေခဲ့သည် ။ သို့သော်လည်း ခြုံငုံပြောရလျှင် ဤတုံ့ပြန်မှုသည် ထိရောက်မှုမရှိသလို တပ်မတော်အပေါ် သိသိသာသာသက်ရောက်မှု တစ်စုံတစ်ရာမရှိခဲ့ပါ ။

ပြင်ပအကူအညီများတွင် မြန်မာစစ်အာဏာရှင်များကို အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့မှ အခြားအဖွဲ့ဝင်များက ကောင်းမွန်စွာပံ့ပိုးပေးထားပြီးဖြစ်သည့် လောင်စာဆီ ၊ လက်နက်များ ၊ ထောက်လှမ်းရေးနည်းပညာနှင့် သံတမန်ရေးဆိုင်ရာပံ့ပိုးကူညီမှုများသည် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက သက်သာလာခဲ့ပြီးလျော့ပါးသွားနိုင်ချေရှိမည့်အရိပ်အယောင်မျိုး မပြသခဲ့ပေ ။

ဒီပဋိပက္ခကိုဝန်းရံထားသည့် ဒေသတွင်းနှင့်နိုင်ငံတကာပတ်ဝန်းကျင်သည် အတိုက်အခံများထက် စစ်အစိုးရအတွက် သိသိသာသာပိုအဆင်ပြေရန် အထောက်အကူပြုနေပါသည် ။ ဤသည်မှာ နိုင်ငံတကာ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းအပြောင်းအလဲများကြောင့်ဖြစ်သော်လည်း NUGကိုထောက်ခံရန် သို့မဟုတ် အသိအမှတ်ပြုရန် အနောက်နိုင်ငံများ၏ ပျက်ကွက်ခြင်း၏ရလဒ်လည်းဖြစ်ပါသည် ။

2022ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလကတည်းက အနောက်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များထံမှ ယူကရိန်းအားထောက်ခံကြောင်း အခိုင်အမာပြသခြင်းသည် အနောက်နိုင်ငံများက မြန်မာနိုင်ငံသားများအပေါ် မည်ကဲ့သို့ပျက်ကွက်ခဲ့သည်ကို အလေးပေးဖော်ပြလိုခြင်းသာဖြစ်ပါသည် ။ ဤပဋိပက္ခနှစ်ခုကြားတွင် ကွဲလွဲမှုများရှိသော်လည်း အသိအမှတ်ပြုမှုနှင့်ထောက်ခံမှုတွင် ပြတ်သားသောစံနှုန်းနှစ်ရပ်ရှိနေသည်မှာ ၎င်းတို့မြန်မာနှင့်ယူကရိန်းနှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ပြီး အလျှော့မပေးသော စစ်အာဏာရှင်အစိုးရတို့ထံ ၎င်းတို့၏အသက်နှင့်ပစ္စည်းဥစ္စာများကို ဆုံးရှုံးနေကြရသည် ။

အနောက်နိုင်ငံများ၏နိုင်ငံရေးဆန္ဒကင်းမဲ့မှု ၊ ယူကရိန်းပြသနာ၏အာရုံလွှဲနေမှုနှင့် ထိုင်ဝမ်တွင်တရိပ်ရိပ်အရှိန်တက်လာနေသည့် စစ်ပွဲ၏အသွင်အပြင်သည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကျပ်အတည်းကို အနောက်ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံများအတွက် ဒုတိယစိုးရိမ်မှုသာဖြစ်စေခဲ့သည် ။ သို့သော် အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့မှ စစ်အစိုးရကိုထောက်ခံသူများအတွက်မူ မြန်မာပြသနာက ဒုတိယစိုးရိမ်မှုမဟုတ်ပေ ။ ထွန်းသစ်စဤအာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့အတွက် မြန်မာနိုင်ငံရှိစစ်အစိုးရသစ်သည် ၎င်းတို့အပေါ် ကြိုဆိုမှုရှိပြီး ၎င်းတို့အတွက် အသုံးဝင်သောမိတ်ဖက်ဖြစ်သည် ။

2021တွင် မြန်မာနိုင်ငံအကျပ်အတည်းသည် ရှည်လျားသောပဋိပက္ခနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာအကျပ်အတည်းတစ်ခုအဖြစ်သို့ပြောင်းလဲသွားလိမ့်မည်ဟု ကျွန်တော်ပြောခဲ့သည် ။ မကြာသေးမီရက်သတ္တပတ်များအတွင်းက အဖြစ်အပျက်များက ဤပဋိပက္ခသည် ပိုမိုပြင်းထန်လာနေပြီး ပိုဆိုးမလာသေးကြောင်း ညွှန်ပြနေသည် ။ တပ်မတော်သည် 2021ခုနှစ်ကတည်းက အားပျော့သွားခဲ့ပြီး ၎င်းတို့ဘက်မှလည်း ဘက်ပြောင်းမှုများ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော်လည်း အနောက်နိုင်ငံများအနေဖြင့် NUGနှင့်PDFကို တက်တက်ကြွကြွ အသိအမှတ်မပြုမထောက်ခံသမျှကာလပတ်လုံးတွင် အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်သည့်မြင်ကွင်းတခုခုရှိလာနိုင်မည်မဟုတ်ပေ ။ ထိုအချိန်မတိုင်ခင်အထိတွင် စစ်အစိုးရသည် အာဏာရှင်လက်သစ်အစုအဖွဲ့၏ထောက်ခံမှုဖြင့် ခံနိုင်ရည်ရှိနေမည်ဖြစ်သည် ။

====

မှတ်ချက် = အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် Myanmar’s Military Junta and the Neo-Authoritarian Bloc အမည်ရသည့်ဤဆောင်းပါးကို ၂၀၂၃ခုနှစ် ၊ ဧပြီလ၂၈ရက်နေ့တွင် The Diplomat၌ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် မူရင်းရေးသားခဲ့သည့် Gerard McDermott သည် City University Hong Kongတွင် PhD ကိုယ်စားလှယ်လောင်း ဖြစ်သည်။

၎င်း၏မူလဇာတိမှာ အိုင်ယာလန်သမ္မတနိုင်ငံမှဖြစ်ပြီး Kyoto Review of Southeast Asia ၊ Politicoနှင့် Peace Reviewတွင် ယခင်က အကဲဒမစ်ဆောင်းပါး ဆောင်းပါး ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဆောင်းပါးတွင်မြန်မာဘာသာပြန်ထားသည့် "စစ်အစိုးရ"ဆိုသည့်စကားလုံးအသုံးအနှုန်းသည် မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုသူ၏အာဘော်မဟုတ်ဘဲ မူရင်းစာရေးသူက အော်ရဂျင်နယ်လ် စပိန်ဘာသာစကားမှစကားလုံး "Military Junta"ဆိုသည်ကို မူရင်းအဂ်လိပ်ဆောင်းပါးထဲတွင် ထည့်သွင်းသုံးနှုန်းရေးသားထားသောကြောင့် မူရင်းအနှစ်သာရနှင့် ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုထားရခြင်းသာဖြစ်သည်။

စာတည်း။ ။ အောင်ကျော်ဖြိုး

#Mizzima

#နိုင်ငံတကာ

#ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly