တရုတ်နိုင်ငံသည် အိမ်နီးချင်း မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ၂ ၁၉၂ ကီလိုမီတာ ရှည်လျားသော နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေပြီး အရေးပါသော နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆက်ဆံရေးများရှိသည်။ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်လက်ထက်တွင် တရုတ်နှင့် နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုသည် ယမန်နှစ်က ဒေါ်လာ ၂ ဘီလီယံနီးပါး ရှိလာခဲ့သည်။ ဒီမိုကရေစီနည်းကျ ရွေးကောက်တင်မြှောက်ထားသော အစိုးရကို ဖြုတ်ချပြီး အနောက်အုပ်စုနှင့် ခပ်ကင်းကင်းနေခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ဒေသတွင်း မဟာဗျူဟာမြောက် မိတ်ဖက်နိုင်ငံ တရုတ်အတွက် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးတံခါးများ ဖွင့်ပေးလျက်ရှိသည်။

ယူနန်နှင့် ကျောက်ဖြူအကြား ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်မှုများသည် နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း ရေနံ၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့နှင့် သတ္တုတွင်းထွက်များ တင်ပို့ရေးအတွက် အခြေခံအချက်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပြီး အဆိုပါကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အခြေခံအဆောက်အအုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရည်မှန်းချက်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို အသုံးချခဲ့သည်။ စစ်ဘက်အနေဖြင့်ကြည့်ပါက လက်နက်များ၊ လေယာဉ်များ၊ အမြောက်များ ပံ့ပိုးခြင်းနှင့် ဗျူဟာမြောက်နေရာများတစ်လျှောက်တွင် ရေတပ်အခြေစိုက်စခန်းများကို အဆင့်မြှင့်ခြင်းတို့၌ ဒေါ်လာဘီလီယံပေါင်းများစွာ သုံးစွဲကာ အရေးပါသော တရုတ်-မြန်မာစီးပွားရေးစင်္ကြံကို ကာကွယ်ပေးလျက်ရှိသည်။ အနောက်အုပ်စုသည် တရုတ်၏သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကို တန်ပြန်ရန် အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်ကဲ့သို့သော ပြည်တွင်းမိတ်ဖက်များကို ဖိအားပေးရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သော်လည်း ကြီးကြီးမားမား အောင်မြင်မှု မရှိခဲ့ပေ။

အိန္ဒိယ၏အက်ဒမန်ပင်လယ်နှင့် နီကိုဘာကျွန်းများမှ ၅၅ ကီလိုမီတာ ကွာဝေးသော မြန်မာပိုင် ကိုကိုးကျွန်းတွင် အဆောက်အအုံများ တိုးမြှင့်တည်ဆောက်နေမှုကို နောက်ဆုံးပေါ် ဂြိုဟ်တုဓာတ်ပုံများတွင် ဖော်ပြထားကြသည်။ ထိုအဆောက်အအုံများသည် မြန်မာဦးဆောင်သော တည်ဆောက်မှု သို့မဟုတ် အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာအတွင်း တရုတ်သင်္ဘောများ သယ်ယူပို့ဆောင်မှုနှင့် အိန္ဒိယရေတပ်နှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်မှုတို့ကို ကာကွယ်ရန် တပ်ဖြန့်မည့် တရုတ်၏ ပရိယာယ်ဟု ထောက်လှမ်းရေးဆိုင်ရာလေ့လာသုံးသပ်သူများက ထင်ကြေးအမျိုးမျိုးပေးနေကြသည်။

ကမ္ဘာ့စင်မြင့်ပေါ်တွင် နိုင်ငံတကာ၏အပယ်ခံဖြစ်နေသည့် စစ်အုပ်စုသည် အခြားဒေသတွင်းနိုင်ငံများနှင့် ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်ရန် တရုတ်နိုင်ငံကို အမြဲတစေ ထောက်ခံလျက်ရှိကြောင်း ယင်းလုပ်ရပ်များက ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြသနေသည်။ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုများကို ထောက်ခံအားပေးသည့် ပြင်ပသြဇာလွှမ်းမိုးမှုနှင့် နိုင်ငံအနှံ့အပြားရှိ အခြားသော လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များနှင့် ဆက်ဆံရေးထူထောင်မှု ဟူသမျှကို ဆန့်ကျင်ခြင်းဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံကို ကူညီနေသော တရုတ်၏ အပေးအယူကို မြင်တွေ့နိုင်သည်။ နောက်ဆုံးအချက်အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင် တရုတ်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ဖျက်ဆီးခံနေရမှုသည် နိုင်ငံအတွင်း တရုတ်သြဇာလွှမ်းမိုးမှုအပေါ် မည်မျှစိတ်ပျက်နေကြကြောင်း ပြသသည့် လက္ခဏာပင်ဖြစ်သည်။

နှစ်နိုင်ငံအကြား စီးပွားဆက်ဆံရေးသည် ကျဆင်းသွားခြင်းမရှိဘဲ မြန်မာသည် ကြွေးမြီအမြောက်အမြား တင်ရှိနေကာ နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်မှု လိုငွေပြမှုသည် နှစ်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ တိုးလာခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ အဓိကအားဖြင့် လယ်ယာထွက်ကုန်များကို တင်ပို့နေပြီး ရေနံ၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့၊ သစ်နှင့် သတ္တုတွင်းထွက်လုပ်ငန်းများတွင် အမြောက်အမြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြရန် ဖိတ်ခေါ်ထားသည်။ ဒေသတွင်း တရုတ်၏ စီးပွားရေးဖိအားသက်ရောက်မှုမှာ မကြုံစဖူးဖြစ်သောကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုနှင့်ပတ်သက်သမျှ ထိန်းချုပ်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် အာဏာ ဆက်လက်ဆုပ်ကိုင်ထားခြင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကောင်းဆုံး အကျိုးစီးပွား တစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွင်း ၎င်း၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်ဝသည့် အကျိုးကျေးဇူးများ ပေးစွမ်းနိုင်သော ခိုင်မာသောစီးပွားရေးစင်္ကြံတည်ဆောက်မည့် ၎င်း၏ ကိုယ်တိုင်ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို အဆက်မပြတ် ထိခိုက်နစ်နာစေသည်။

ငွေချေးရာတွင် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုမရှိခြင်းသည် တရုတ်နိုင်ငံကို ပံ့ပိုးပေးနေသော စစ်တပ်အုပ်ချုပ်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း၌ပင် အတားအဆီးများ ဖြစ်စေခဲ့သည်။ အခြေခံအဆောက်အအုံစီမံကိန်းအများအပြားသည် နှောင့်နှေးလျက်ရှိပြီး ဂျပန်နှင့် အိန္ဒိယတို့ကဲ့သို့ မိတ်ဖက်များကို ချိတ်ဆက်ခြင်းသည် နှစ်များစွာအတွင်း တရုတ်ထံမှ အသာစီးရမည့်စည်းကမ်းချက်များကို ညှိနှိုင်းရယူရန် မြန်မာနိုင်ငံမှ လုပ်ဆောင်ခဲ့သော ခြေလှမ်းအချို့မျှသာဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စု ၁၃၅ မျိုးနီးပါးရှိပြီး ၎င်းတို့သည် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို နှစ်ပေါင်းများစွာ အားပေးထောက်ခံလာကြသည်။ ဒေသတစ်ခုသို့ ဝင်ရောက်ထိန်းချုပ်ပြီး အရင်းအမြစ်များကို ရယူနိုင်သည့် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းကြီးများတွင် ဒေသတွင်းယူနီဖောင်းဝတ်ထားသော တရုတ်စစ်သားများကို မကြာခဏ မြင်တွေ့ရသည်။ ထိုခေါင်းဆောင်များသည် တရုတ်နှင့် မဆက်စပ်ဟု

ဆိုသော်လည်း တရုတ်နာမည်များ မှည့်ထားကြသည်။ တိုင်းရင်းသားအုပ်စုများ၊ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များနှင့် အစိုးရတပ်ဖွဲ့များအကြား တိုက်ပွဲအများအပြားကို တရုတ်နိုင်ငံက ကြိုးကိုင်ထားသည်။

လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများဖြစ်နေချိန်တွင် အမြတ်ခွဲဝေမှုနှင့် တရုတ်အလုပ်သမားများ အများအပြားဝင်ရောက်လာမှုတို့ဖြင့် အရင်းအမြစ်များရယူမှုမှန်သမျှအား လျှို့ဝှက်သဘောတူညီချက်များဖြင့် ပြုလုပ်နေမှုကို မကြာမီ မြင်တွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့က ပံ့ပိုးပေးထားသော လက်နက်များနှင့် လေယာဉ်များက ဒေသတွင်းရှိ စာသင်ကျောင်းများနှင့် ဘုရားကျောင်းများကို ဗုံးခွဲတိုက်ခိုက်နေသောကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများသည် မရေတွက်နိုင်လောက်အောင် များပြားလွန်းလှသည်။ သန်းနှင့်ချီသောပြည်သူများသည် နှစ်ပေါင်းများစွာအတွင်း ပြည်တွင်း၌ ရွှေ့ပြောင်းခြင်းနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ရွှေ့ပြောင်းခြင်းများဖြင့် နေထိုင်ခဲ့ရသည်။ အကျိုးစီးပွားပတ်သက်နေသော စစ်အုပ်စုနှင့် တရုတ်က ဒေသတွင်း မတည်မငြိမ်ဖြစ်စေရန် လုပ်ဆောင်နေသောကြောင့် နှစ်များစွာအတွင်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ ထိရောက်မှု မရှိခြင်းသည် လူလုပ်ပြဿနာတစ်ရပ်ပင် ဖြစ်သည်။

တရုတ်သည် အခြေအနေများကို ပြင်ပလွှမ်းမိုးမှုမှကာကွယ်ရန် အားထုတ်မှုအများအပြား ပြုလုပ်လျက်ရှိပြီး ၎င်းနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံခြားသားများနှင့်ဆက်သွယ်ပြောဆိုမှုကြောင့် မိသားစုများနှင့်ရွာများသည် နေ့ချင်းညချင်း ပျောက်ကွယ်သွားနိုင်သည်။ ကလေးစစ်သားများပါရှိနေမှုမှာလည်း စိုးရိမ်စရာကိစ္စရပ်ဖြစ်ပြီး တရုတ်ဘက်ကလည်း ယင်းကိစ္စအပေါ် ကန့်သတ်ချက်မထားရှိသလို တရုတ်သည် မြန်မာ၏ သဘာဝသယံဇာတများ ထုတ်ယူရေးကိုသာ အလေးထားနေသည်။

တရုတ်နိုင်ငံသည် ရာဇဝတ်မှု တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေသောကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူမှုရေးမငြိမ်မသက်ဖြစ်မှုသည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများအတွက် လုံးဝအန္တရာယ်မရှိပေ။ အွန်လိုင်းလောင်းကစားနှင့် ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာလိမ်လည်မှုများမှတစ်ဆင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကာ လူငယ်များကို သွေးဆောင်ဖြားယောင်းခြင်းသည် ဒေသတွင်း၌ မြင်တွေ့နေကျဖြစ်လာပြီး လူကုန်ကူးမှု၊ လူသတ်မှုနှင့် ပြန်ပေးဆွဲမှုကဲ့သို့သော ဆိုးရွားသော အကျိုးဆက်များဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။ နယ်စပ်ကို တရားမဝင် ဖြတ်ကျော်လာသော ကျောင်းသားများကို အောင်မြင်စွာ ကယ်ဆယ်လိုက်ခြင်းသည် ဒေသတွင်း၌ တရုတ်နိုင်ငံ၏ သြဇာလွှမ်းမိုးမှု မည်မျှ ပျံ့နှံ့နေကြောင်း ပြသလိုက်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ရာဇဝတ်မှုများ မြင့်တက်နေသော မြန်မာနိုင်ငံတွင် မည်သည့်နိုင်ငံကမျှ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းစွာ လုပ်ငန်းလည်ပတ်နိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ တရုတ်သည် စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို မနှစ်မြို့သော်လည်း ယင်းဖြစ်ရပ်အား

အစိုးရပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းမှုအဖြစ် အလျင်အမြန် တံဆိပ်ကပ်ကာ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များကို အာဏာစွန့်လွှတ်ခိုင်းခြင်းထက် တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုရန် တခြားနိုင်ငံများကို တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၏ အာရှရေးရာ အထူးသံတမန် တိန့်ရှီးကျွမ်းသည် ပဋိပက္ခများ ဆက်ရှိနေသော်လည်း ဒေသတွင်းရှိ ဒေသတွင်း လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များအားလုံးအနေဖြင့် တရုတ်အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ထပ်လောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တရုတ်သည် နေရပ်စွန့်ခွာသွားသော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ ရိုဟင်ဂျာများကို ပြန်ခေါ်ရန် မြန်မာနိုင်ငံအား အတင်းအကျပ် ဖိအားပေးနေသလို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာတရားရုံး၏ တိုးတက်မှုဖြစ်စဉ်ကိုလည်း လျစ်လျူရှုထားသည်။

တရုတ်သည် ဒေသတွင်း ၎င်း၏ စီးပွားရေး အကျိုးစီးပွားများ ထပ်တိုးရေးအတွက် ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာနေသည့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ အဆုံးသတ်ရန် ကြိုးပမ်းရာတွင် လက်တွေ့နှင့် တခြားစီဖြစ်နေကြောင်း ရည်မှန်းချက်ကြီးလှသည့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒများက ပြသနေသည်။ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရာတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် အာဏာဆက်ထိန်းထားရေးအတွက် ပဋိပက္ခကို မြှင့်တင်ခြင်းများအကြား မရေရာမပြတ်သားမှုများမှာ တရုတ်မှလွဲ၍ မည်သည့်နိုင်ငံမျှ နားလည်မည်မဟုတ်ပေ။