တရုတ်၏ အကြီးစား စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ ပြင်သစ်၏ ဥရောပနှင့် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ကိုလိုနာ၏ ထုတ်ပြန်ချက် နှင့် ပတ်သက်၍ ပြင်သစ်ဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးက အဖြူအမည်းကို ပြောင်းပြန်လှန်ပြီး အဓိပ္ပာယ်မဲ့ တရုတ်ကို အပြစ်တင်မည့်အစား ပြင်သစ်က အမှားအမှန်ခွဲခြားရမည် ဖြစ်ကြောင်း တုံ့ပြန် ပြောကြားလိုက် သည်။
အမေရိကန်၊ သြစတြေးလျနှင့် ဂျပန်အပါအဝင် နိုင်ငံအများအပြားက တရုတ်၏ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ် မှုကို ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုကို ချက်ချင်းရပ်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။
ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် ယင်းတို့၏ ကတိကဝတ်ကို ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့သည်။
ဒေသတွင်း မီဒီယာများ၏ မေးမြန်းမှုအရ ပြင်သစ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးကိုလိုနာက ဂျပန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဟာ ရာရှီနှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် အထူးသဖြင့် ထိုင်ဝမ်အနီးနားတွင် ရက်အတော်ကြာ တရုတ်က ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကြီးမား သော စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုအပေါ် အလွန်စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။ ပဲ့ထိန်းဒုံးကျည်များ ပစ်လွှတ်မှု ရင်ဆိုင် နေရချိန်တွင် ဒုံးကျည် ၅ ခုသည် ဂျပန်သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန်တွင် ကျရောက်ခဲ့ပြီး ပြင်သစ် ဝန်ကြီးက ပြင်သစ်နှင့် ဂျပန်တို့ အပြည့်အဝရပ်တည်ကြောင်း အတည်ပြုပြောကြားခဲ့သည်။
အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌ နန်စီပေလိုစီသည် တရုတ်၏ အပြင်းအထန်ကန့်ကွက်မှုများနှင့် ထပ်ခါ တလဲလဲ ကိုယ်စားပြုမှုများ ရှိနေသော်လည်း တရုတ်-အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးကို ပျက်ပြားစေကာ ထိုင်ဝမ်ပြည်သူ ၂၃ သန်း၏ အသက်အိုးအိမ် စည်းစိမ်ကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေပြီး အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် သာယာဝ ပြော ရေးကို ထိခိုက်စေသည့်တိုင် ထိုင်ဝမ်သို့ အလည်အပတ် လာရောက်ခဲ့ကြောင်း ယင်းက ထပ်လောင်း ပြောကြား ခဲ့သည်။
တရုတ်က အမေရိကန်ကို အပြစ်တင်ပြီး၊ အမေရိကန်က ရန်စခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြင်သစ်က အဖြူအမည်းကို ပြောင်းပြန်လှန်ပြီး အဓိပ္ပာယ်မဲ့ တရုတ်ကို အပြစ်တင်မည့်အစား အမှားအမှန် ခွဲခြားရမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုက်သည်။
“ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်လိုသည့် ဆန္ဒအမှန်တကယ်ရှိပါက၊ ရန်စခဲ့သည့် အမေရိကန်ကို သူမအနေဖြင့် ပြစ်တင်ဝေဖန်ရမည်”
အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်က ထိုင်ဝမ်အနီးတွင် တရုတ်စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ မစိုးရိမ်သော် လည်း စိတ်ပူမိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု၏ အတိုင်းအတာနှင့် ပတ်သက်ပြီး ပူပန်မိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။
