ဇန်နဝါရီ ၂၂

တရုတ်နှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် တရုတ်၏ ပိုးလမ်းမစီမံကိန်း Belt and Road Initiative နှင့် ပတ်သတ်၍ အကြီးမားဆုံး သဘောထားကွဲလွဲမှု ဖြစ်ပွားနေခြင်းကြောင့် နှစ်စဉ်ပြုလုပ်လေ့ရှိသော တရုတ် - ပါကစ္စတန် စီးပွားရေးစင်္ကြံ (CPEC) အစည်းအဝေးကို နှောင့်နှေးစေခဲ့သည်။

ပူးတွဲပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးကော်မတီ (JCC) သည် CPEC ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်သည့် အဓိကအဖွဲ့ဖြစ်သည်။ ၎င်းကို ပါကစ္စတန် စီမံကိန်းရေးဆွဲရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် အထူးအစပျိုးလုပ်ဆာင်မှုများ ဝန်ကြီးနှင့် တရုတ်အမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကော်မရှင် ဒုတိယဥက္ကဌတို့ပူးတွဲက ဥက္ကဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။
 
ပထမအကြိမ် JCC အစည်းအဝေးကို ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လတွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး နောက်ဆုံးအကြိမ်မှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင်ဖြစ်သည်။

အစပိုင်းတွင် ကိုဗစ်-၁၉ရောဂါကူးစက်မှုသည် အကြောင်းရင်းဖြစ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အဓိကလိုင်း (၁) (ML-1) မီးရထားစီမံကိန်းနှင့် အထူးစီးပွားရေးဇုန်တို့အပေါ် နှစ်နိုင်ငံအကြား အငြင်းပွားမှုများသည် အဓိကအချက်များဖြစ်လာကြောင်း Nikkei Asiaသည် သတင်းအချက်အလက် အရင်းအမြစ်များထံမှ သိရသည်။

ပါကစ္စတန် စီမံကိန်းရေးဆွဲရေး၊ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် အထူးအစပျိုးလုပ်ဆာင်မှုများ ဝန်ကြီး အာဆက်ဥူမာ က (၁၀) ကြိမ်မြောက် JCC ကိုလာမည့်လတွင် ကျင်းပလိမ့်မည်ဟု ဒေသခံသတင်းမီဒီယာများအား ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်းသည် အနည်းဆုံးသုံးလအတွင်း ကျင်းပလိမ့်မည်မဟုတ်ကြောင်းနှင့် ယခုအထိ အကြာဆုံး JCC ကွာဟချက်ဖြစ်ကြောင်း ပါကစ္စတန်စီမံကိန်းကော်မရှင်မှ အမည်မဖော်လိုသူ အရာရှိများက မကြာသေးမီက NCCei အားတွေ့ဆုံမှုတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
 
ML-1 သည် အကြီးဆုံးCPEC စီမံကိန်း ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆.၈ ဘီလီယံ တန်ကြေးရှိသည်။ တရုတ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ခြောက်ဘီလီယံချေးမည်ဟု မျှော်လင့်ရကာ ပါကစ္စတန်အနေဖြင့် သက်သာခွင့်အတိုးနှုန်း ၃ ရာခိုင်နှုန်းအောက်ဖြင့်သာ ချေးယူလိုသည်။

တရုတ်သည် ထိုကဲ့သို့သော စီမံကိန်းများအတွက် သက်သာခွင့်နှင့် စီးပွားဖြစ်ချေးငွေများကို ပေးသည်။ ၎င်းသည် အစ္စလမ်ဘတ် ပေးချေရမည့် စုစုပေါင်းအတိုးနှုန်းကို သိသိသာသာတိုးမြှင့်နိုင်ကြောင်း စီမံကိန်းကော်မရှင်အရာရှိမျာက ဆိုသည်။

“ပါကစ္စတန်က G-20 ချေးငွေအခြေအနေတွေနဲ့ ကိုက်ညီဖို့ ကြွေးမြီ လျှော့ချဖို့ ကြိုးပမ်းထားပြီး ဖြစ်တာကြောင့်နဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာ အာမခံချက်ပေးဖို့ အခွင့်အလမ်းမရှိတာကြောင့် တရုတ်က ML-1 အတွက် ငွေထုတ်ချေးဖို့ တွန့်ဆုတ်နေတယ်”ဟု လာဟိုရှိ စီးပွားရေးနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအထူးပြု အကြီးတန်း သတင်းထောက် နဆီယာဂျာမဲလ်က Nikkei သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။၎င်းစီမံကိန်းများသည် ပြည်တွင်းနိုင်ငံရေးကို ထိခိုက်လွယ်သောကြောင့် တရုတ်အတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ပြန်ဆပ်ရန်နှောင့်နှေးစေသဖြင့် ကြီးမားသော အခြေခံအဆောက်အအုံစီမံကိန်းများအတွက် ငွေထုတ်ချေးရန်အတွက် ပေဂျင်း၏ လိုအင်ဆန္ဒမှာ လျော့နည်းသွားကြောင်း သူက ဆက်ပြောသည်။ ၎င်းသည် ML-1 အတွက် ဘဏ္ဍာရေးမူဘောင်အပေါ် သဘောတူညီမှုကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသည်။

အမေရိကန် အကြံပေးအဖွဲ့ German Marshall Fund မှ အာရှအစီအစဉ်နှင့် အန္တလန္တိတ်ဖြတ်ကျော် သွားခဲ့သည် အကြီးတန်းအဖွဲ့ဝင် အန်ဒရူးစမောက ပါကစ္စတန်သို့ချေးငွေများအတွက် အတိုးနှုန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များအား သတ်မှတ်ချက်အချို့အပေါ် အခြေခံလေ့ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပထမဦးစွာ ဘဏ္ဍာရေးအရ အဓိပ္ပာယ်မရှိသော အတိုးနှုန်းနိမ့်ပါးသည့် စီမံကိန်းများကို အားပေးပါသလား။ ဒုတိယအချက်မှာ အလားတူ သက်သာခွင့်များကို ရှာဖွေနေသည့် အခြားနိုင်ငံများအတွက် မည်သည့်အစဉ်အလာချမှတ်ထားသနည်း။

"တရုတ်က ငွေပေးချေတာကို ဆိုင်းငံ့တာ ဒါမှမဟုတ် အရင်ကခွင့်ပြုထားတဲ့ သက်သာခွင့်နှုန်းထားထက် ငွေကြေးအသစ်ထောက်ပံ့တာက အများကြီးပိုအဆင်ပြေပါတယ်" ဟု စမောက Nikkei သို့ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းချဉ်းကပ်မှုသည် နောက်ဆုံးတွင် အလွန်ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ် ဖြစ်လိုလျှင်ပင် ပေကျင်းအား ပိုမိုသြဇာသက်ရောက်နိုင်မှုနှင့် ထိန်းချုပ်မှုကို ပေးသည်ဟု သူကဆိုသည်။

 အိမ်ရှင်နိုင်ငံများအနေဖြင့် ပိုမိုမြင့်မားသော နှုန်းထားများဖြင့် ပြန်ဆပ်ရန် ဖိအားပေးများအောက်တွင် တရုတ်သည် ငွေပေးချေမှု ရွှေ့ဆိုင်းခြင်းအစား ပို၍စီစဉ်ရန်လွယ်ကူသော  သြဇာသက်ရောက်မှုအား လဲလှယ်သည်။

နှောင့်နှေးကြန့်ကြာနေသော JCC အစည်းအဝေးနှင့် မတည်မငြိမ်ဖြစ်နေသော ML-1 ဘဏ္ဍာရေးမူဘောင်သည် ပါကစ္စတန်အတွက် ကိစ္စများကို ရှုပ်ထွေးစေသည်။ ယခုလအစောပိုင်းတွင် ပါကစ္စတန်မီးရထားဌာနသည် ML-1 လုံခြုံရေးအတွက် အစိုးရထံမှ ရူပီး ၁၁ ဘီလျံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၉ သန်း) အား တောင်းဆိုခဲ့သည်။ JCC မှ သဘောတူထားသည့် တရုတ်၏ ဘဏ္ဍာရေးမူဘောင်မရှိလျှင် အစ္စလာမ်ဘတ်အနေဖြင့် စီးပွားရေးအခြေအနေနှင့် ဘတ်ဂျက်အခက်အခဲများကြောင့် များပြားသော ငွေပမာဏကို ရရှိရန်ခက်ခဲသည်။

JCC အစည်းအဝေးကို နှောင့်နှေးစေသည့် ပေဂျင်းနှင့် အစ္စလာမ်ဘတ်တို့အကြား အခြားအဓိကပြဿနာသည် အထူးစီးပွားရေးဇုန်များနှင့် ဆက်စပ်လျက်ရှိသည်။ ၂၀၂၀ မှ ၂၀၂၅ အထိ စီစဉ်ထားသော CPEC ၏ ဒုတိယအဆင့်တွင် တရုတ်ကုမ္ပဏီများသည် ပါကစ္စတန်တွင် ကုန်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် ထိုမှတင်ပို့ခြင်းများ ပြုလုပ်ရန်ရှိသည်။

လက်ရှိတွင် အထူးစီးပွားရေးဇုန်များအတွက် စက်မှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်သည် အသေးစိတ်အချက်များမရှိဘဲ နားလည်မှုစာချွန်လွှာတစ်ခုအဖြစ်သာ ကန့်သတ်တည်ရှိနေသည်။ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်နှင့် ဒေသဆိုင်ရာ အလုပ်သမားများအား အလုပ်ခန့်ထားရန် လိုအပ်ချက်များ စသည့်ကိစ္စရပ်များကိုမူ အပြီးသတ်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပါ။ ၎င်းတို့ကို JCC တွင် အတည်ပြုရန်အတွက် တရုတ်က သဘောတူရန်လိုအပ်သည်။ ပါကစ္စတန်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘုတ်အဖွဲ့သည် စက်မှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင်အတွက် သဘောတူညီချက်မူကြမ်းကို ပြီးခဲ့သည့်လတွင် တရုတ်အစိုးရသို့ တင်ပြခဲ့ပြီး တုံ့ပြန်မှုကို စောင့်ဆိုင်းနေဆဲဖြစ်သည်။

 ၂၀၂၀ ဒီဇင်ဘာလတွင် CPEC လက်အောက်ရှိ စက်မှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုဆိုင်ရာ ပူးတွဲလုပ်ငန်းအဖွဲ့အစည်းအဝေးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘုတ်အဖွဲ့၏ စက်မှုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု စီမံကိန်းဒါရိုက်တာ အဆင်မ် အာယုဘ်သည် စက်မှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမူဘောင် သဘောတူညီချက်ကို စောစီးစွာလက်မှတ်ထိုးရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

နှောင့်နှေးမှု၏ ပြင်းထန်မှုသည် JCC အစည်းအဝေးကို စီစဉ်ရန် တရုတ်၏မကြုံစဖူး တွန့်ဆုတ်ခြင်းမှ ထင်ရှားစွာတွေ့နိုင်သည်။ ယခင်က JCC များကို အမြဲတမ်း အချိန်မှန် ပြုလုပ်ခဲ့ကာ တရုတ်သည် များသောအားဖြင့် အစ္စလာမ်ဘတ်၏ တောင်းဆိုမှုများကို သဘောတူခဲ့သည်။ အချို့သော ကျွမ်းကျင်သူများက နှောင့်နှေးခြင်းသည် CPEC ၏ ယိုယွင်းနေသော သက်သေသာဓကဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။

Small အဆိုအရ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် CPEC နှင့် ပတ်သက်သော ကြေငြာချက်များစွာရှိခဲ့သော်လည်း အမှန်တကယ်တွင် လုပ်ဆောင်ရန် သဘောတူညီချက်ချခြင်းသည် အခြားကိစ္စတစ်ခုဖြစ်သည်။ "ဒီအမြင်တွေဟာ တရုတ်နိုင်ငံအတွက်အရေးကြီးတယ်။ ဒါကြောင့် သူတို့ဟာ နောက်ဆုံးမှာ သဘောတူညီချက်တွေ ထွက်ပေါ်လာဖို့နဲ့ တိုးတက်မှုတွေ ရှိလာဖို့ ဆက်လက်ဆွေးနွေးနေဖို့ မျှော်လင့်နေတုန်းပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဒါက သူတို့အနေနဲ့ နည်းနည်းလောက် အရှိန်အဟုန်မြှင့်ဖို့အတွက် တခြားအကြောင်းပြချက်တွေအတွက် အဓိပ္ပာယ်မရှိတဲ့ တစ်ခုခုကို သဘောတူဖို့ သူတို့ဆန္ဒရှိတယ်လို့ ဆိုလိုတာမဟုတ်ပါဘူး"ဟု စမောက Nikkei သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ပါကစ္စတန်သည် လက်ရှိတွင် ၂၀၂၀ ဧပြီက ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆ ဘီလီယံ တိုးချဲ့ထားသော ရန်ပုံငွေအထောက်အပံ့ကို နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) နှင့် ပြန်လည်ညှိနှိုင်းနေသည်။ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် စီးပွားဖြစ်ချေးငွေအသစ်များ ထုတ်ချေးခြင်းမပြုပါက IMF သည် အစီအစဉ်ကို ပြန်လည်စတင်မည်ဖြစ်ကာ ၎င်းသည် ML-1 စီမံကိန်းအတွက် သက်သာခွင့်ချေးငွေများကို ရှာဖွေနေသည့်အကြောင်းရင်းများမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။