ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းရန် အရေးကြီးကြောင်း အမေရိကန်နှင့်ဂျပန် ထပ်မံပြောကြား

By ANI
21 January 2023
ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းရန် အရေးကြီးကြောင်း အမေရိကန်နှင့်ဂျပန် ထပ်မံပြောကြား

အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒင်နှင့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ဖူမီယိုကီရှီဒါတို့သည် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက်ငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းရန် ထပ်မံကတိပြုခဲ့ကြကြောင်း ဝါရှင်တန်၌ ဇန်နဝါရီလ ၁၃ ရက်က နှစ်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များ တွေ့ဆုံမှုအပြီး ထုတ်ပြန်သည့် ပူးတွဲကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
"ထိုင်ဝမ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အခြေခံရပ်တည်ချက်တွေက မပြောင်းမလဲရှိနေတယ်ဆိုတာကို အလေးထားပြောကြားခဲ့ကြပြီး နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ သာယာဝပြောရေးအတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုအနေနဲ့ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတစ်လျှောက် ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်ရေးကို ထိန်းသိမ်းဖို့ အရေးကြီးကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့ပါတယ်" ဟု အိမ်ဖြူတော် ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင်ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကြေညာချက်တွင် "ရေလက်ကြားဖြတ်ကျော်ပြဿနာများကို ငြိမ်းချမ်းစွာဖြေရှင်းရန် တိုက်တွန်းပါသည်" ဟုလည်း ထည့်သွင်းဖော်ပြထားသည်။
ထိုင်ဝမ်သည် ၁၉၄၉ ခုနှစ်ကတည်းက တရုတ်နိုင်ငံမှ သီးခြားခွဲထွက်ကာ လွတ်လပ်စွာ အုပ်ချုပ်လာခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံက ထိုင်ဝမ်ကို ၎င်းပိုင်ပြည်နယ်အဖြစ် ရှုမြင်သော်လည်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်နေသည့် ထိုင်ဝမ်က လွတ်လပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်နေသည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း တရုတ်က ထိုင်ဝမ်နှင့် အခြားနိုင်ငံများအကြား ဆက်ဆံရေးပုံစံအားလုံးကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်နေသည်။
အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း နန်စီပလိုစီသည် သြဂုတ်လအစောပိုင်းတွင် ထိုင်ဝမ်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီးနောက် တရုတ်ကို ဒေါသထွက်စေခဲ့ကာ ထိုင်ဝမ်အနီး တင်းမာမှုအခြေအနေများ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ နောက်လများတွင်လည်း ပြင်သစ်၊ ဂျပန်နှင့် အခြားအနောက်နိုင်ငံများက ထိုင်ဝမ်သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့များ စေလွှတ်ခဲ့သည့်အတွက် ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတွင် တင်းမာမှုများ ပိုမိုကြီးထွားလာခဲ့သည်။
နှစ်ဖက်တွေ့ဆုံမှုအပြီးတွင် ဘိုင်ဒင်နှင့် ကီရှီဒါတို့သည် ဂျပန်၏ တန်ပြန်တိုက်ခိုက်ရေးကို အသုံးချပြီး ထိရောက်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပိုမိုခိုင်မာလာရေး ဆောင်ရွက်ရန် ၎င်းတို့၏ အစိုးရအဖွဲ့များအား ညွှန်ကြားခဲ့သည်။ "ဂျပန်၏ တန်ပြန်တိုက်ခိုက်မှုနှင့် အခြားစွမ်းဆောင်ရည်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ထိထိရောက်ရောက် ဖြန့်ကြက်ချထားရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ရန် ခေါင်းဆောင်များက မိမိတို့၏ ဝန်ကြီးများကို ညွှန်ကြားခဲ့သည်" ဟု ပူးတွဲကြေညာချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ဘိုင်ဒင်သည် ဂျပန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေး မဟာဗျူဟာသစ်၊ နိုင်ငံတော် ကာကွယ်ရေး မဟာဗျူဟာနှင့် ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည်တည်ဆောက်ရေး အစီအစဉ်တို့ကိုလည်း ချီးကျူးခဲ့ကြောင်း အိမ်ဖြူတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ “ဒီရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုက အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသတစ်ခွင် လုံခြုံရေးကို အားကောင်းစေပြီး ၂၁ ရာစုမှာ အမေရိကန်-ဂျပန် ဆက်ဆံရေးကို တစ်ခေတ်ဆန်းစေမှာပါ” ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် ကိုဗစ်-၁၉ ပြန့်ပွားမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် အလားအလာရှိသော မျိုးကွဲအသစ်များကို ဖော်ထုတ်နိုင်စေရန် ပွင့်လင်းမြင်သာပြီး ပြည့်စုံသည့် ကူးစက်ရောဂါနှင့် ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ထုတ်ပြန်ပေးရန် တရုတ်နိုင်ငံကို ဘိုင်ဒင်နှင့် ကီရှီဒါတို့က တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ် ကီရှီဒါသည် အမေရိကန်အတွက် တည်ကြည်သော မဟာမိတ်နှင့် မိတ်ဆွေဖြစ်ကြောင်း ဘိုင်ဒင်က Twitter တွင် သီးခြား ဖော်ပြခဲ့သည်။ "မိမိတို့ နှစ်နိုင်ငံ၊ အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသနဲ့ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လုံခြုံရေးနဲ့ သာယာဝပြောရေး တိုးတက်အောင် သူနဲ့ အတူထိုင်ပြီး ဆွေးနွေးရတာ ဝမ်းသာပါတယ်" ဟု သမ္မတဘိုင်ဒင်က ပြောသည်။

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly