မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း ညနေ နေဝင်ဖျိုးဖျ အချိန်တွင် တအောင်း အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (TNLA) မှ တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ၎င်းတို့၏ ရှေ့တန်းနေရာများကို ကင်းလှည့်ပြီး အာဏာသိမ်းစစ်တပ်၏ တည်နေရာများကို အမှတ်အသားပြုသည်။ နိုင်ငံတွင် စစ်တပ်နှင့် ၎င်းတို့၏ ဆယ်စုနှစ်များကြာ ပဋိပက္ခသည် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဘေးအန္တရာယ်အသစ်များဖြင့် တင်းကျမ်းရှိနေသည်။

ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်နှင့် အကျိုးရှိ၊ အမြတ်များသော ရင်းမြစ်များကို ထိန်းချုပ်ခွင့်အတွက် စစ်တပ်နှင့် ကာလရှည်ကြာ တိုက်ခိုက်ထားခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသများရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တစ်ဒါဇင်ခန့်တွင် TNLA လည်း အပါအဝင် ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်များတွင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်အတွက် ၎င်းတို့၏ တိုက်ပွဲဝင်မှုနှင့် စစ်တပ်က လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုများ အကြီးအကျယ် ကျူးလွန်သည် ဆိုသော စွပ်စွဲမှုများသည် မြန်မာ၏ ဗမာတိုင်းရင်းသားလူများစု မြင်သာနိုင်ခြင်း မရှိဘဲ များသောအားဖြင့် ဖြတ်ကျော်ကုန်လွန်သွားခဲ့သည်။

သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၌ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီး ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သူများကို လူမဆန်စွာ ဖြိုခွင်းနှိမ်နင်းပြီးနောက်တွင် TNLA ကဲ့သို့ အဖွဲ့များသည် မြန်မာ၏ ဒီမိုကရေစီ တိုက်ပွဲအတွက် အရေးပါ ပဓာနကျလာခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုကို တော်လှန်တိုက်ခိုက်ရန် ဖွဲ့စည်းလာသည့် ဗမာ လွှမ်းမိုးသော “ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ” ကို အကာအကွယ် ခိုလှုံရာနှင့် လေ့ကျင့်မှုများ ပံ့ပိုးပေးလျက် ရှိသည်။

“စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံထဲက အခြားသူတွေဆီက စာနာထောက်ထားမှု၊ သဘောပေါက်နားလည်မှုနဲ့ ထောက်ခံမှုတို့ကို ကျွန်တော်တို့ ရခဲ့တယ်” ဟု TNLA မှ ဗိုလ်မှူးချုပ် တာဖုန်းကျော်က ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းရှိ အဖွဲ့၏ နယ်မြေမှ ပြောသည်။

“ကျွန်တော်တို့ ဘာကြောင့် တိုက်ခိုက်နေခဲ့ရတာလဲ ဆိုတာကို ခုချိန်မှာ လူတွေ သဘောပေါက်နားလည်ကြပါပြီ။ ဒါဟာ အာဏာသိမ်းမှုကနေ အမြတ်ထွက်တာ ဖြစ်တယ်”

တအောင်း တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်၊ လုပ်ပိုင်ခွင့်အတွက် တိုက်ခိုက်နေရခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ပြောသည့် TNLA သည် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ရက်များတွင် စစ်တပ်နှင့် အတိုက်အခိုက် ရပ်စဲထားမှုကို ဆိုင်းငံ့ခဲ့ပြီး ထိုနောက်ပိုင်းမှစပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့များနှင့် ပုံမှန်လိုလို တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေခဲ့သည်။

တရုတ်သို့ ဦးတည်သည့် အခရာကျသော လမ်းတစ်လျှောက် ရှမ်းမြောက်ပိုင်းရှိ ယင်း၏ နယ်မြေတွင် အဖွဲ့၏ ကွပ်ကဲမှုအောက်၌ လက်ရှိအချိန်တွင် တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၇,၀၀၀ ကျော် ရှိနေပြီဟု TNLA က ပြောသည်။

တိုက်ပွဲဝင်မည့် နောက်ထပ် နည်းလမ်း

ဖုံးကွယ်ထားသည့် တည်နေရာတစ်ခုရှိ စခန်းတစ်ခုတွင် လေ့ကျင့်ရေးသင်တန်းသားများသည် စိတ်ကူးပုံဖော်ထားသော ရန်သူ၏ အသံများကို နားစွင့်ရင်း AK-47 နှင့် M-22 ရိုင်ဖယ်များကို အရန်သင့်ရှိစေလျက်ဖြင့် အတားအဆီးဖြတ်ကျော် လေ့ကျင့်မှုသင်တန်းတစ်ခုကို အပတ်တကုပ် ကြိုးစားလေ့ကျင့်ကြပြီး မြစ်တစ်စင်းကို ဖြတ်ကာ ရှေ့နောက်တစ်ယောက်တန်းလျက် ခက်ခက်ခဲခဲ ကူးဖြတ်လေ့ကျင့်ကြသည်။

အသက် ၂၄ နှစ်ရှိ မိုင်းနိုင်အောင်ကြာသည် စစ်အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်း အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ရန် TNLA ထဲ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။

“မြို့ကြီးတွေမှာ ကျွန်တော်တို့ ဆန္ဒပြလို့ မရနိုင်ဘူး၊ ဒါပေမယ့် TNLA ထဲ ပူးပေါင်းပါဝင်တာက တိုက်ပွဲဝင်မယ့် နောက်ထပ် နည်းတစ်ခုလို့ ကျွန်တော် ထင်တယ်” ဟု ၎င်းက လေ့ကျင့်မှု ခေတ္တနားချိန်တွင် အေအက်ဖ်ပီကို ပြောသည်။

ဒေသခံ တအောင်း လူငယ်များအပြင် TNLA သည် ယင်း၏ နယ်မြေပြင်ပမှ PDFs များကို ‘စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု’ ပေးထားခဲ့ကြောင်း တာဖုန်းကျော်က ပြောသည်။ ထို့ပြင် PDFs များ လက်နက်များ ဝယ်ယူရာတွင် အဆင်ပြေလွယ်ကူစေရန် “အဆက်အသွယ် ချိတ်ဆက်များ” ပေးထားကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။

လုံခြုံရေး အကြောင်းရင်းများကြောင့် နောက်ထပ် အသေးစိတ်ကို ၎င်းက မပြောကြားခဲ့ပေ။

တရုတ်၊ ထိုင်းနှင့် အိန္ဒိယတို့နှင့် နယ်စပ်များတစ်လျှောက်ရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များသည် အာဏာသိမ်းစစ်တပ်နှင့် တိုက်ပွဲများ၌ အတွေ့အကြုံမရှိသေးသော တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို ဦးဆောင်မည့် အရာရှိများနှင့် ထောင်ပေါင်းများစွာသော PDFs တိုက်ခိုက်ရေးသမားများကို လေ့ကျင့်သင်တန်းပေး၊ လက်နက်တပ်ဆင်ပေးခဲ့ကြောင်း အကဲခတ်များက ပြောသည်။

PDF အဖွဲ့များသည် ၎င်းတို့၏ ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းဖြင့် စစ်တပ်ကို အံ့အားသင့်စေခဲ့ပြီး အာဏာသိမ်းစစ်တပ်ကို သွေးထွက်သံယိုများသော နွံအိုင်တစ်ခုထဲ ဆွဲချထားခဲ့ကြောင်း အကဲခတ်များက ပြောသည်။

နိုင်ငံ၏ မြို့နယ်များ၏ သုံးပုံ တစ်ပုံကျော်ကို “အပြည့်အဝ ထိန်းချုပ်” နိုင်ခြင်း မရှိဟု အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုက ဖေဖေါ်ဝါရီလတွင် ဝန်ခံထားခဲ့ရသည်။

စာသင်ကျောင်း ဘန်ကာများ

စစ်တပ်နှင့် ပဋိပက္ခ တစ်ဖန်ပြန် တောက်လောင်ခြင်းနှင့် အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုက “အကြမ်းဖက်သမားများ” ဟု သတ်မှတ်သည့် ယင်း၏ ရန်သူအသစ်များကို လေ့ကျင့်သင်တန်းပေးခြင်းက ကြီးမားသည့် ဘေးအန္တရာယ်များကို ရှိစေသည်။

TNLA နယ်မြေရှိ ကျေးရွာတစ်ရွာမှ ရွာလူကြီး အိုက်ဦးက အာဏာသိမ်းစစ်တပ် တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုအတွင်း မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှု မတိုင်မီက စာသင်ကျောင်းတစ်ကျောင်း ရှိခဲ့သော နေရာကို အေအက်ဖ်ပီကို ပြသည်။

အလုပ်သမားများသည် စာသင်ကျောင်းသစ်တစ်ခုကို တည်ဆောက်နေသလို အနီးအနား မြေကြီးကမ်းပါးတစ်ခု၏ တစ်ဘက်ခြမ်းတွင် ဗုံးခိုကျင်းများလည်း တူးထားသည်။ ယင်းသည် စစ်တပ်၏ ရုရှားနှင့် တရုတ်ထုတ် တိုက်လေယာဉ်များဖြင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိ တိုက်ခိုက်မှုများမှ အကာအကွယ်ယူရန် ယာယီ အကာအကွယ်ယူမှုနေရာများ ဖြစ်သည်။

မြေပြင်တွင် ဆုတ်ဆိုင်းမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရသည့် အာဏာသိမ်းစစ်တပ်သည် ၎င်းတို့အပေါ် ဆန့်ကျင်သူများကို ပစ်မှတ်ထားရန် အကြီးအကျယ် ထိခိုက်ပျက်စီးစေသည့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို အားကိုးထားခဲ့သည်။ ယင်းသည် စစ်ရာဇဝတ်မှုများ မြောက်နိုင်ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့များက ပြောသည်။

ယခုလအစောပိုင်းက တော်လှန်ရေး အချက်အချာနေရာတစ်ခုရှိ ကျေးရွာတစ်ရွာတွင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရပြီး ကလေးငယ်များ အပါအဝင် လူ ၁၇၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရကြောင်း ဒေသခံများနှင့် မီဒီယာဖော်ပြချက်များအရ သိရသည်။

TNLA ထိန်းချုပ်ရာ ကျေးရွာတစ်ရွာ၌ စာသင်ကျောင်း တည်ဆောက်လျက် ရှိစဉ် အသက် ၅၂ နှစ်အရွယ် ဒေါ်ခင်လေးယုသည် သစ်သားရက်မများ၊ တာပေါ်လင်စများဖြင့် ဖန်တီးဆောက်လုပ်ထားသည့် အဆောက်အအုံနေရာတစ်ခု၌ ကျောင်းသား ၂၀ ကျော်ကို စာသင်ပေးနေသည်။

ဇွန်လတွင် စတင်မည့် လာမည့် စာသင်နှစ်အတွက် သူမ ဖြစ်စေချင်သည့် ဆန္ဒမှာ ကျောင်းသားများအတွက် ဘန်ကာများ ရှိစေရေး ဖြစ်ကြောင်း သူမက ပြောသည်။

“ကျွန်မတို့ ကျောင်းမှာ ကျောင်းသားဦးရေ ၅၀၀ လောက် ရှိပါတယ်။ သူတို့အတွက် အလုံအလောက် တည်ဆောက်ဖို့ ကျွန်မတို့ ကြိုးစားရပါလိမ့်မယ်” ဟု သူမက အေအက်ဖ်ပီကို ပြောသည်။