ရေးသားသူ Yun Sandi Nan Mon
ဆေးပညာပိုင်းဆိုင်ရာတည်းဖြတ်သူ Dr. Thurein Hlaing Win
နာနတ်သီးက အချိုပြင်းလို့ တခြားအသီးတွေထက် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပိုတက်စေနိုင်တာမှန်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နာနတ်သီးကြိုက်သူတွေအတွက်ကတော့ ဆီးချိုဖြစ်ရင် ငတ်ပါပြီလို့ အရမ်းကြောက်ကြရတာပါပဲ။ သရက်သီးကြိုက်တဲ့သူဆိုလည်း ဒီအတိုင်းပဲ။ ဒါပေမယ့် ဆီးချိုဆိုတာနဲ့ အချိုမှန်သမျှအပြတ်ဖြတ်ဖို့မလိုဘူး၊ ချင့်ချိန်စားတတ်ရင် မငတ်ပါဘူး။
အသီးအနှံတွေမှာ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်တွေအပြင် အမျှင်ဓာတ်တွေ၊ ဗီတာမင်နဲ့သတ္တုဓာတ်တွေလို အာဟာရဓာတ်တွေပါဝင်ပါတယ်။ နာနတ်သီးချစ်သူတွေ ဆီးချိုရှိရင် ဘယ်လိုရအောင်စားမလဲဆိုတာ အကြံလေးပေးမယ်နော်။
နာနတ်သီးနဲ့ ဆီးချို
အသီးအများစုမှာ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ညွှန်းကိန်း(GI)နည်းကြပါတယ်။ fructose နဲ့ အမျှင်ဓာတ်တွေပါဝင်လို့ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်တွေကို စုပ်ယူမှုနှေးအောင်၊ သကြားဓာတ်တည်ငြိမ်အောင် လုပ်ဆောင်ပေးနိုင်ပါတယ်။
GI ညွှန်းကိန်း အလယ်အလတ်အဆင့်မှာရှိတဲ့ နာနတ်သီးက တခြားအသီးတွေထက်တော့ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ပိုတက်စေနိုင်တာ အမှန်ပါပဲ။ နာနတ်သီးကို အသင့်အတင့်စားလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့်သူ့ရဲ့သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်တက်နိုင်စွမ်းကို ထိန်းနိုုင်ဖို့အတွက် အစေ့အဆန်တွေ၊ ထောပတ်သီးတို့လို ပရိုတင်းနဲ့ အကျိုးပြုအဆီဓာတ်ပါဝင်တာတွေနဲ့ တွဲစားလိုု့ရပါတယ်။
နာနတ်သီး GI နဲ့ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တာတွေက –
- အရမ်းမှည့်နေတာလား။ (မှည့်လေ ချိုလေ GI ပိုမြင့်လေ)
- ဘယ်လိုနည်းနဲ့စားမှာလဲ (ဖျော်ရည်ဆို GI ပိုများပြီ)
- အသင့်စားအသီးဘူးထဲကလား။ (စည်သွပ်ထားတဲ့အသီးအနှံတွေက အချိုပိုများတယ်)
နာနတ်သီးမှာ ဗီတာမင် စီနဲ့ မဂ္ဂနိစ်ကြွယ်ဝတဲ့အပြင်အမျှင်ဓာတ်၊ ဗီတာမင် အေ၊ ဘီအုပ်စုတွေ၊ ကျန်းမာရေးအကျိုးကျေးဇူးများတဲ့ bromelain ဒြပ်ပေါင်းတို့ပါဝင်လို့ ကြိုက်တတ်ရင် ဆီးချိုသမားတွေ အနည်းအကျဉ်းပမာဏစားလို့သင့်ပါတယ်။
ဘယ်လိုစားမလဲ
အကောင်းဆုံးကတော့ ဒီအတိုင်းစားပါ၊ ရေခဲသေတ္တာထဲ အအေးခံစားပါ။
မွမ်းမံပြင်ဆင်ထားတဲ့ နာနတ်သီး( စည်သွပ်ဘူး၊ယို၊ဖျော်ရည်) တွေက အချိုပိုကဲတတ်ပါတယ်။ သူ့ကြောင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မတက်အောင် GI နည်းတဲ့အစားအစာတွေနဲ့တွဲစားပါ။ ဆိုလိုတာက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်စေနိုင်တာတွေ ရှောင်ပြီးတာသေချာမှ နာနတ်သီးကိုစားသင့်ပါတယ်။ GI မြင့်မယ့်အရာတွေနဲ့တွဲစားရင် ပိုတက်တော့မှာပေါ့။
ဒီတော့ စားသောက်တဲ့အာဟာရမှာ –
- ဆန်လုံးညို
- မုယောစပါး
- ဂျုံကြမ်း
- ပဲ
- အုတ်ဂျုံ
- အဆီမပါတဲ့အသား
- အကျိုးပြုအဆီ (ထောပတ်သီး၊ အဆီများတဲ့ငါး) တို့နဲ့တွဲစားပါ။
ဆီးချိုနဲ့တခြားအသီးအနှံများ
ဆီးချိုရှိနေလည်း ဒီအသီးအနှံတွေစားလို႔ရပါတယ် –
- ငှက်ပျောသီး
- လိမ္မော်သီး
- သင်္ဘောသီး
- ထောပတ်သီး
- ဆီးသီး
- ဖရဲသီး
- စပျစ်
- ဂရိတ်ဖရု
- ဘလူးဘယ်ရီ
- စတော်ဘယ်ရီ
- မက်မွန်သီး စတာတွေ ကို ထိုက်သင့်သလောက်စားပါ။ တစ်ချိန်တည်းတော့ အများကြီးမစားချလိုက်နဲ့ပေါ့။
ချိုတဲ့အသီးအနှံတွေကို လုံးဝကြီးရှောင်ဖို့မဟုတ်ပေမယ့် တစ်နေ့တာစားသုံးသမျှရဲ့သွေးတွင်းသကြားဓာတ်သက်ရောက်မှုကို ချင့်ချိန်စားသုံးမယ်ဆိုရင် အဆင်ပြေပါတယ်။
