ချင်းမိုင်၊ သြဂုတ် ၂၈ ။         ။ ကော့သောင်း(လိပ်ကျွန်း) ဗြိတိန်လူမျိုးနှစ်ဦး အသတ်ခံမှုဖြင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသော မြန်မာနိုင်ငံသား နှစ်ဦး၏ အမှုတွင် ထိုင်းနှင့် မြန်မာနှစ်ဘာသာ ဘာသာပြန် လိုအပ်နေ သည်ဟု အမှုကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေ သော မြန်မာသံရုံးအထူးအဖွဲ့မှ ရှေ့နေဦးအောင်မျိုးသန့်က မဇ္ဈိမကို ပြောသည်။

လူသတ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲခံထားရသူ ကိုဝင်းဇော်ထွန်းနှင့် ဇော်လင်းတို့ဘက်မှ တက္ကသိုလ်မှ ကျွမ်းကျင်သည့် ပါမောက္ခအဆင့်ရှိ ဘာသာပြန် လိုအပ်နေခြင်း ဖြစ်သည်။

“ ဘာသာပြန်ပေါ့၊ ထိုင်းဘာသာ၊ မြန်မာဘာသာနဲ့ပတ်သက်တဲ့ တကယ်တမ်း အထင်ကရဖြစ်တဲ့ တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခလိုမျိုး တရားခွင်မှာ လာရောက်ကူညီပေးမယ်ဆိုရင်တော့ တရားခွင်ကလေး စားလောက် တဲ့လူ၊ မြန်မာလူမျိုးတွေ ဘယ်နှစ်မျိုး ရှိတယ်၊ ဘယ်လူမျိုးက ဘယ်လိုရှိတယ်ဆိုတာတွေ၊ မြန်မာနိုင်ငံက တိုင်းရင်းသားလူမျိုးအကြောင်း၊ လူမျိုးစုအကြောင်းတွေကို ကျကျနန ဘာသာပြန်ပေးနိုင် လို့ရှိရင် ပိုကောင်း သွားမယ်” ဟု ရှေ့နေ ဦးအောင်မျိုးသန့်က ပြောသည်။

သြဂုတ် ၂၈ ရက်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ တောင်ပိုင်း ဆူရတ်ဌာနီခရိုင် ကောစမွေတရားရုံးတွင် လူသတ်မှုကို စစ်ဆေးခဲ့သော ထိုင်းမှုခင်း ရဲမှူးတစ်ဦးကို စစ်ဆေးရာ ဘာသာပြန်၏ ပြောဆိုချက်ကိုသာ မှတ်တမ်း ယူထားသဖြင့် ခိုင်လုံမှု မရှိကြောင်း ၎င်းက မဇ္ဈိမကို ပြောသည်။

“သူက ဇော်လင်းရဲ့ ဝန်ခံချက်ကို မှတ်တမ်းတင်ပေးရတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သရုပ်ပြတုန်းက သူပါတယ် ဆိုတဲ့ ရဲမှူးပါ။ ဒါပေမဲ့ သူရဲ့ စစ်ဆေးချက်တွေ၊ မှတ်တမ်းတင်တာတွေ အားလုံးက ဘာသာပြန်ရဲ့ အမေး အဖြေ ကိုသာ မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ သဘောဖြစ်နေတယ်။ ဘာသာပြန်ပြောချက်အရ ဇော်လင်းဟာ ဒီပြစ်မှု ကျူးလွန် တယ်ဆိုတာ သူ ပြောချင်တာပါပဲ။ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းအရ ဒီစစ်ချက်တွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် စစ်ချက်တွေထဲက ဒီပြစ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်းကို သူကိုယ်တိုင်က ဘာမှ မသိဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဘာသာပြန်နဲ့ တရားခံတို့ နှစ်ဦး စကားပြော တာကို ယုံကြည်စွာနဲ့ မှတ်တမ်းတင်တဲ့သဘောပဲ” ဟု ရှေ့နေ ဦးအောင်မျိုးသန့်က ပြောသည်။

ထိုအမှုကို ထိုင်းနိုင်ငံ ရှေ့နေများကောင်စီနှင့် မြန်မာသံရုံးအထူးအဖွဲ့တို့က လိုက်ပါ ဆောင်ရွက်ပေးနေပြီး ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က တရားလို ပြုလုပ်ထားသည်။တရားလိုပြ သက်သေ ၆၅ ဦးမှ ၃၅ ဦးတွင် အများအားဖြင့် ထိုင်းရဲချုပ် များ စစ်ဆေးရာ၌ ဘာသာပြန်များ၏ ပြောဆိုချက်တို့ကို ယူထားသဖြင့် ယုံကြည်ဖွယ် မရှိကြောင်း ၎င်းက ပြော သည်။

“ အမှုတစ်ခုလုံးကို ကြည့်တဲ့အခါမှာ ရဲချုပ်ကြီးတွေ စစ်တာ များပါတယ်။ ရဲချုပ်တွေအားလုံးဟာ ဘာသာပြန်ကို အားကိုးပြီးတော့ စစ်ချက်ယူတာကို တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီတော့ ဘာသာပြန်ကို အားကိုးပြီး စစ်ချက်ယူတယ်ဆိုရင် တရားခံနှစ်ယောက်စလုံးက ရခိုင်လူမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ဘာသာပြန်တွေက ဘင်္ဂါလီ တွေဖြစ်တယ် ဆိုတဲ့အတွက်ကြောင့် ဒီအမှုကို မယုံကြည်ထိုက်ဘူးလို့ မြင်ပါတယ်” ဟု ၎င်းကပြော သည်။

အစောပိုင်း တရားခံ ကိုဇော်လင်းအား ဖမ်းဆီးစဉ်က ဖြောင့်ချက်ယူရာတွင် ရှေ့နေပါဝင်မှု မရှိခြင်းနှင့် တရားခံ၏ မိဘဆွေမျိုးတစ်ဦးမှ ပါဝင်ခြင်း မရှိခြင်းတို့သည်လည်း ဥပဒေအရ ဘောင်မဝင်သဖြင့် ယုံကြည်ဖွယ် မရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ထို့ပြင် အမှုဖြစ်ပွားသည့်အချိန်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရခိုင်နှင့် ဘင်္ဂါလီ လူမျိုးရေး ပဋိပက္ခ ဖြစ်ပွားသည့် အချိန်လည်း ဖြစ်နေသည့်အတွက် ဘာသာပြန်စကားကို ယုံကြည်၍ အမှုကို တင်ပြသဖြင့် ဥပဒေအရ လွဲမှားသည် ဟု သုံးသပ်ကြောင်း ရှေ့နေ ဦးအောင်မျိုးသန့်က ပြောသည်။

ထိုင်းရဲတပ်ဖွဲ့က တရားလို ပြုလုပ်၍ တရားလိုပြသက်သေ ၆၅ ဦးတင်သွင်းထားသော်လည်း တရားရုံး၏ သတ်မှတ်ချက်အရ သြဂုတ်လအတွင်း တရားလိုပြသက်သေများကို အပြီးသတ် စစ်ဆေးမည် ဆိုပါက ကျန် တရားလိုပြသက်သေများကို ပယ်ဖျက်နိုင်သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လာမည့် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်တွင် တရားလိုပြသက်သေ ထိုင်းရဲမှူးကြီး တစ်ဦးကို စစ်ဆေး၍ စက်တင်ဘာလ ၂ ရက်တွင် တရားခံပြသက်သေ ၃၂ ဦးကို စတင်စစ်ဆေးသွားမည် ဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၅ ရက်က ဗြိတိန်နိုင်ငံသား ဟန်နာ ဝီသာရစ်နှင့် ဒေးဗစ်မေလာ တို့ သတ်ဖြတ်ခံခဲ့မှုတွင် မြန်မာအလုပ်သမား ကိုဇော်လင်းနှင့် ကိုဝင်းဇော်ထွန်းတို့အား လူသတ်မှုဖြင့် စွပ်စွဲ၍ တရားစွဲထားခြင်း ဖြစ်သည်။