လက်ရှိအစိုးရလက်ထက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် လူငယ်တွေ ဘယ်လောက် မျှော်လင့်ထားလဲ မေဖြူဖြူနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း (အပိုင်း-၂)

လက်ရှိအစိုးရလက်ထက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် လူငယ်တွေ ဘယ်လောက် မျှော်လင့်ထားလဲ မေဖြူဖြူနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း (အပိုင်း-၂)
 

ကိုယ်တိုင်ရော ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာတွေ လှုပ်ရှားနေတာရှိလဲ။

မေဖြူက Women Peace and Security Project ပေါ့နော်။UNHCR 1325က ဆွီဒင်မှာ ဆွီဒင်အစိုးရကနေ ခေါ်ပြီး training တက်တယ်။ အဲ့နောက်ပိုင်းမှာ ကိုယ့်နိုင်ငံကိုယ်ပြန်ပြီး area ရွေးပြီး စစ်ဖြစ်ပြီးတဲ့နေရာတွေမှာဖြစ်ဖြစ်၊ မဖြစ်တဲ့နေရာတွေမှာဖြစ်ဖြစ် လိုက်ပြီးတော့ အမျိုးသမီးစောင့်ရှောက်မှုတွေ၊ မေဖြူကတော့ အမျိုးသမီးရေးရာကဆိုတော့ အမျိုးသမီးနဲ့ပတ်သက်တာတွေ ဦးစားပေးလုပ်ရတာပေါ့။ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ဘဝလုံခြုံမှုကို အသိပညာပေးရတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက ဓားစာခံအဖြစ်နဲ့ မဖြစ်ရဘူးဆိုတာရယ်၊ စစ်ပွဲတွေကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့အမျိုးသမီးတွေရဲ့ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုတွေ၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပညာပေးဗဟုသုတဟောပြောပွဲလေးတွေ ပြန်လုပ်တယ်။

အစပိုင်းကတော့ ကျေးရွာတွေကတော့ မသိဘူးပေါ့။ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးမပြောနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကိုတောင် နားမလည်ကြဘူးပေါ့နော်။ အခွင့်အရေး၊ အခွင့်အရေးသာပြောတယ်။ အဲ့အခွင့်အရေးက ဘယ်လိုမျိုးတွေလဲဆိုတာ သေချာနားမလည်ဘူး။ ကိုယ့်ကြောင့် သူတပါးထိခိုက်သွားရင် အခွင့်အရေးမဟုတ်တော့ဘူးဆိုတာကိုလည်း မသိကြဘူးပေါ့နော်။ နောက်ပြီးတော့ ဘယ်လိုမျိုးလေးတွေဆို သူများရဲ့အခွင့်ရေးကိုချိုးဖောက်သလဲ။ တစ်ချို့က ကိုယ်က အပြစ်လုပ်မိမှန်းမကိုမသိဘဲလုပ်မိတာမျိုးပေါ့။ အဲ့တော့ ဒီလိုမျိုးပညာပေးဗဟုသုတတွေလုပ်ပေးခြင်းဖြင့် သူတို့လည်းပိုပြီးတော့ နားလည်လာတယ်ပေါ့နော်။ အများကြီးတော့၊ ချက်ချင်းကြီးတော့ ပြစ်မှုတွေကင်းစင်ပပျောက်သွားမှာ မဟုတ်ဘဲနဲ့ နောက်တက်လာမယ့် Generation (မျိုးဆက်)တွေက ကျား/မတန်းတူညီမျှရေးကို နားလည်လာမယ်။ အမျိုးသမီးဆိုတာက ဒါငါတို့အတွက် လူတစ်ယောက်ပဲ။ သူ့ရဲ့တန်ဖိုးကို သိလာမယ်။ သူ့ကိုလည်းတန်ဖိုးထားလာမယ်ဆိုရင် မေဖြူတို့လုပ်နေတာလေးတွေက အကျိုးရှိလာမယ်။ အခုဆိုရင် မေဖြူတို့ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ယောင်္ကျားလေးတွေဆိုရင်လည်း မိန်းကလေးကို တမင်နှိမ်ချတဲ့စိတ်ဓာတ်မျိုးမရှိတာတွေ့ရတယ်။

အဲ့ဒါလေးက   ကောင်းတာပေါ့။ နောက်ပြီး   မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း မိန်းကလေးဦးစားပေးတာ တွေ့ရတော့ အဲ့ဒါလေးက ကောင်းပါတယ်။

ဆွီဒင်လိုနိုင်ငံမျိုးမှာ သွားလေ့လာခဲ့တာတွေ့ရတော့ အခြားနိုင်ငံတွေမှာဆိုရင် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် နေရာတွေ၊ ဝန်ကြီးနေရာတွေမှာ လူငယ်တွေ ပါနေတာတွေ့ရတယ်။ လူငယ်တွေရဲ့အခန်းကဏ္ဍ၊ အဓိက လူငယ်ခေါင်းဆောင်တွေ၊ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ဘာတွေ လေ့လာခဲ့ရလဲ။ ကိုယ့်နိုင်ငံနဲ့ယှဉ်ရင်ရော ဘယ်လိုရှိလဲ။

တော်တော်များများမှာက အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေရှိတယ်ပေါ့။ အမျိုးသမီးရဲ့ nature အရ စေ့စပ်တယ်ပေါ့။ သူ့ဟာနဲ့သူ ခေါင်းဆောင်မှုပိုင်းမှာ လေ့လာကြည့်ရင် အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းမှာ အားသာချက်တွေ၊ အားနည်းချက်တွေရှိတယ်ပေါ့။ မိန်းကလေးမို့ နေရာမပေးရဘူးဆိုတာထက်ကို တခြားနိုင်ငံတွေမှာလည်းရှိတယ်။ အခုမြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုလို့ရှိရင် အမျိုးသမီးဝန်ကြီးတွေတောင် ရှိတာဆိုတော့ အခု မေဖြူတို့တွေ့တဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံဆိုရင် သူလည်းအမျိုးသမီးပဲ၊ သူပဲဦးဆောင်နေတယ်လေ။ ဒီတော့ အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရဲ့ ခေါင်းဆောင်မှုအပိုင်းကလည်း မသေးဘူးဆိုတာကို မေဖြူတို့နိုင်ငံကလည်း လက်ခံတယ်လေ။ အရင်တုန်းကလည်း ဘုရင်မရှိတာပဲ ဆိုတော့ နဂိုတည်းက Gender Equality ရှိတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့။

ငြိမ်းချမ်းရေးဘက်ကို ပြန်သွားမယ်ဆိုရင် အခုဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဦးဆောင်တဲ့ အစိုးရလက်ထက်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေးရနိုင်မယ်ထင်လား။ ဘယ်လိုထင်လဲ။

ညှိတော့ညှိရဦးမှာပေါ့။ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် နားလည်မှုနဲ့ ယုံကြည်မှုနဲ့ တည်ဆောက်နိုင်မှုပေါ်မူတည်တာပေါ့။ မယုံကြည်ဘူးဆိုရင်လည်း ယုံကြည်လာအောင်၊ နားလည်လာအောင် ညှိယူရမှာပေါ့။ အချိန်တော့ပေးရမှာပေါ့နော်။ နှစ်တိုလေးနဲ့တော့ မဖြစ်နိုင်လောက်သေးဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့် နည်းနည်းလေး လှုပ်လာတယ်ဆိုရင်တောင် အဆင်ပြေလာတယ်လို့ ပြောလို့ရတာပေါ့နော်။ ရှေ့ဆက်ပြီး ဆက်လုပ်သွားရင် Long term ဆိုရင်တော့ ရမှာပါ။ Short team ဆိုရင်တော့ မဖြစ်နိုင်လောက်သေးပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ မေဖြူ့အတွေ့အကြုံအရ လူငယ်လေး ဒီတစ်စု ညှိတာတောင် တော်တော်လေးညှိယူရတာဆိုတော့ တစ်နိုင်ငံလုံးဆိုရင်တော့ စောင့်ကြည့်ရမှာပေါ့နော်။

သုံးဖက်လုံးပေါ့၊ တိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်တွေဘက်ရော၊ အစိုးရဘက်ရော၊ တပ်မတော်ဘက်ရောကို လူငယ်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ဘာများအကြံပြုချင်လဲ။

မေဖြူရဲ့အယူအဆအတိုင်းပဲပေါ့။ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ယုံကြည်မှု၊နားလည်မှုလေးတွေနဲ့ အေးအေးချမ်းချမ်းအတူတူ လက်တွဲနေထိုင်သွားရင် မေဖြူတို့နိုင်ငံက အရမ်းလှပပြီး အရမ်းဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံဖြစ်လာမှာ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆို အရမ်းလှပပြီး သယံဇာတပေါကြွယ်ဝတဲ့နိုင်ငံ ဖြစ်လျက်နဲ့ အားလုံးရဲ့ထိပ်ဆုံးမှာရှိနေသင့်တယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံဘယ်လောက်ကြီး လှပတယ်၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တယ်ဆိုတာ ချပြခွင့်ရချင်တယ်။ အဲ့လိုဖြစ်ဖို့ကို အကုန်လုံးပဲ၊ တစ်စည်းတစ်လုံးတည်း တူတူလက်တွဲသွားစေချင်ပါတယ်။

မေဖြူက အနုပညာလှုပ်ရှားမှုတွေလုပ်နေတယ်လို့လည်း သိရတယ်။ ဆိုတော့ ကိုယ်လုပ်နေတဲ့ အနုပညာလှုပ်ရှားမှုမှာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူငယ်တွေကို အသိပညာပေးတာမျိုးဖြစ်ဖြစ် ထည့်သွင်းပြီး လုပ်ထားတာရှိလား။ လုပ်ဖို့ရောရှိလား။

ဖြစ်နိုင်ရင်တော့အဲ့လိုမျိုးလုပ်ချင်တာပေါ့။ မေဖြူက အခုလက်ရှိက အမျိုးသမီးငယ်ရွယ်တွေကိုပေါ့နော် ပိုပြီး ဦးတည်ပြီး လုပ်နေတာဆိုတော့ အနုပညာရှင်နဲ့တော့ အဲ့လိုပရောဂျက်တွေ တူတူတော့ မလုပ်ဖူးသေးဘူး။ တကယ်လို့ ကမ်းလှမ်းလာမယ်ဆိုရင်လည်း မေဖြူဘက်က အမြဲတမ်း always ready ပေါ့နော်။ အမြဲတမ်းအသင့်ရှိနေပါတယ်လို့။ အဲ့လိုပရောဂျက်တွေလုပ်မယ်ဆိုရင် အနုပညာရှင်တွေနဲ့ တူတူ ပူးပေါင်းပြီး လုပ်သွားချင်တယ်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အနုပညာရှင်တွေကပါ စံနမူပြအနေနဲ့ လုပ်ပြမယ်ဆိုရင် အကုန်လုံးလိုက်လုပ်သွားမယ်လို့ မေဖြူလည်း ယုံကြည်ပါတယ်။

ဘာများဖြည့်စွက်ပြောချင်တာရှိလဲ။

လူငယ်တွေ စာများများ ဖတ်ပါလို့။ အဓိက ကိုယ်မြင်နေတာလေးတင် မဟုတ်ဘဲ Out of the box ပေါ့ (ဘောင်ထဲကထွက်ပြီး စဉ်းစားပါ)။ လူဆိုတာကတော့မျက်စိတစ်ဆုံးကို ကြည့်ခဲ့ကြတယ်။ မေဖြူက ကိုယ့်ထက်ငယ်တဲ့သူတွေ တစ်ချို့လည်းကိုယ့်ထက်သိတယ်ဆိုတာ သိပါတယ်။ ဒါပမေယ့် အကြံပေးချင်တာက မျှမျှတတလေးပေါ့ တွေးခေါ်ပြီးတော့ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ကြပြီး လူငယ်လေးတွေ အကုန်လုံး စည်းစည်းလုံးလုံးနဲ့နေကြပါလို့။ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်လည်း ဖေးဖေးမမနဲ့ ကူညီစောင့်ရှောက်ကြပါလို့။ နောက်လာမယ့် Generations   တွေဆိုရင် အားလုံး အေးအေးချမ်းချမ်းပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နဲ့ မိသားစုလေးလို မြင်ချင်ပါတယ်လို့။

အပိုင်း ( ၁) ကို အောက်ပါလင့်တွင် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှု့နိုင်ပါသည် - http://www.mizzimaburmese.com/article/22307

နောက်ဆုံးရသတင်းတွေကို နေ့စဉ် အခမဲ့ဖတ်ရှုနိုင်ဖို့ သင့် အီးမေးလ်ကို ဒီနေရာမှာ စာရင်းသွင်းလိုက်ပါ။

* indicates required

Mizzima Weekly